StoryEditor
Surowce
02.05.2023 00:00

Witamina C w pielęgnacji, dermatologii i nutrikosmetykach

Witamina C jest niezbędnym składnikiem odżywczym zaangażowanym w naprawę tkanek, tworzenie kolagenu i enzymatyczną produkcję niektórych neuroprzekaźników. / Bruna Branco via Unsplash
Witamina C to składnik, który znajduje zastosowanie w dermatologii ze względu na swoje korzystne działanie dla skóry. Witamina C działa antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie, regenerująco i rozjaśniająco, co przyczynia się do poprawy wyglądu skóry oraz jej kondycji.

Organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych alkoholi polihydroksylowych o nazwie kwas askorbinowy, znany również jako witamina C lub E300, pełni istotną rolę w funkcjonowaniu organizmów żywych. W przypadku niektórych zwierząt, w tym człowieka, jest uznawany za witaminę, co oznacza, że musi być dostarczany wraz z pożywieniem. Witamina C jest jednym z najbardziej popularnych składników, które można znaleźć w kosmetykach. Jest to silny antyoksydant, który pomaga w walce z wolnymi rodnikami i wpływa pozytywnie na wygląd skóry. Witamina C ma wiele zastosowań w kosmetykach i jest stosowana w różnych formach, w tym jako kwas askorbinowy, witamina C ester czy witamina C liposomalna. 

Ball-and-stick model of L-ascorbic acid
Model cząsteczki kwasu L-askorbinowego (witaminy C), C6H8O6, jak w strukturze krystalicznej., Ben Mills, Public Domain, Link

Zastosowanie w terapii i pielęgnacji skóry

Witamina C działa jako antyoksydant, co może pomóc w zapobieganiu powstawaniu przebarwień skóry. Wolne rodniki powstające w wyniku narażenia na działanie czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie UV czy zanieczyszczenia środowiska, mogą powodować uszkodzenia skóry i przyspieszenie procesu starzenia. Witamina C neutralizuje wolne rodniki i działa ochronnie na skórę, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka powstawania przebarwień.

Kolejnym zastosowaniem witaminy C jest jej zdolność do stymulowania syntezy kolagenu. Kolagen jest jednym z najważniejszych składników skóry, który odpowiada za jej elastyczność, gładkość i jędrność. Witamina C pomaga w produkcji kolagenu, co pozytywnie wpływa na wygląd skóry. Stosowanie kosmetyków zawierających witaminę C może pomóc w zmniejszeniu widoczności zmarszczek i poprawie ogólnego wyglądu skóry.

10% roztwór witaminy C NovAge Proceuticals Oriflame

Witamina C to składnik, który znalazł zastosowanie w leczeniu trądziku ze względu na swoje korzystne działanie dla skóry. Trądzik to schorzenie skóry, które jest spowodowane zapaleniem mieszków włosowych i gruczołów łojowych. Witamina C działa antybakteryjnie, przeciwzapalnie i regenerująco, co przyczynia się do zmniejszenia objawów trądziku. Jednym z najważniejszych zastosowań witaminy C w leczeniu trądziku jest jej właściwość antybakteryjna. Witamina C działa na eliminowanie bakterii, które przyczyniają się do powstawania trądziku, zwłaszcza tych z rodzaju Propionibacterium acnes. Witamina C może pomóc w oczyszczaniu skóry i zapobieganiu powstawaniu zaskórników.

Witamina C może być stosowana w różnych formach w leczeniu trądziku, takich jak kremy, serum czy maski. Witamina C może być stosowana zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, w celu uzyskania maksymalnych korzyści dla skóry. Stosowanie kosmetyków z witaminą C może pomóc w utrzymaniu skóry wolnej od niedoskonałości i poprawić jej ogólną kondycję. 

Ochrona przed fotostarzeniem

Kwas askorbinowy, czyli najczęściej stosowana forma witaminy C w kosmetykach, może pomóc w ochronie skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Witamina C działa jako fotoprotektor, zapobiegając uszkodzeniu DNA w skórze i zmniejszając ryzyko wystąpienia poparzeń słonecznych. Dlatego też witamina C jest często stosowana w kosmetykach z filtrem UV, co przyczynia się do opóźnienia procesu starzenia i utrzymania młodzieńczego wyglądu skóry. Witamina C działa również przeciwzapalnie, co pomaga w łagodzeniu stanów zapalnych skóry wywołanych przez narażenie na promieniowanie UV.

Witamina C może również pomóc w leczeniu poparzeń słonecznych, które są częstym efektem nadmiernego narażenia na promieniowanie UV. Poparzenia słoneczne powodują uszkodzenia skóry, które mogą prowadzić do bólu, obrzęków i stanów zapalnych. Witamina C działa na zmniejszenie stanów zapalnych skóry i przyspieszenie procesu gojenia, co przyczynia się do zmniejszenia objawów poparzenia słonecznego.

Witamina C działa przeciwzapalnie, co pomaga w redukcji stanów zapalnych skóry i cieni wokół oczu. Opuchlizna pod oczami może być spowodowana różnymi czynnikami, takimi jak zmęczenie, stres, niewłaściwa dieta czy choroby. Witamina C pomaga w zmniejszeniu stanów zapalnych i łagodzeniu objawów takich jak zaczerwienienie, obrzęk czy ból. Witamina C działa również na poprawę krążenia krwi w okolicy oczu. Poprawienie krążenia krwi pomaga w usunięciu toksyn z organizmu, które mogą powodować opuchliznę i cienie pod oczami. Witamina C może pomóc w rozszerzeniu naczyń krwionośnych i poprawie przepływu krwi, co przyczynia się do zmniejszenia widoczności cieni pod oczami.

Jednym z najbardziej interesujących zastosowań witaminy C w kosmetykach jest jej właściwość rozjaśniająca. Witamina C działa na zmniejszenie produkcji melaniny, która odpowiada za powstawanie przebarwień skóry. Nadmierne występowanie melaniny w skórze może powodować pojawienie się ciemnych plam, przebarwień i nierówności koloru skóry. Witamina C może pomóc w rozjaśnieniu skóry i poprawie jej kolorytu, działa bowiem jako inhibitor melanogenezy.

Nutrikosmetyka

Suplementy diety zawierające witaminę C są dostępne w postaci tabletek, kapsułek, mieszanek napojów, preparatów multiwitaminowych/mineralnych, preparatów przeciwutleniających oraz krystalicznego proszku. Witamina C jest również dodawana do niektórych soków owocowych i napojów owocowych. Zawartość tabletek i kapsułek waha się zazwyczaj od 25 mg do 1500 mg na porcję. Najczęściej stosowanymi związkami suplementacyjnymi witaminy C są kwas askorbinowy, askorbinian sodu i askorbinian wapnia. Cząsteczki witaminy C mogą być również wiązane z palmitynianem kwasu tłuszczowego, tworząc palmitynian askorbylu, lub też włączane do liposomów.

Beauty Elixir Caviar Collagen Shot z witaminą C

Witamina C pomaga również w leczeniu anemii, której przyczyną jest niedobór żelaza. Witamina C asystuje w wchłanianiu żelaza z pożywienia, co przyczynia się do poprawy zdrowia i wyeliminowania niedoborów i widocznej poprawy stanu włosów i skóry.

Czytaj także: Globalny rynek nutrikosmetyków urośnie o 3 miliardy dolarów w ciągu następnej dekady

 

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
23.12.2025 09:52
Kanada aktualizuje system zgłoszeń kosmetyków: ujawnianie alergenów zapachowych oraz gorąca lista substancji
ai

Health Canada intensywnie prowadzi działania w obszarze bezpieczeństwa składników kosmetycznych. Równolegle z trwającymi konsultacjami nad aktualizacją Cosmetic Ingredient Hotlist, obejmującymi nowe ograniczenia i zakazy substancji, władze kanadyjskie doprecyzowały podejście do raportowania stężeń alergenów zapachowych w zgłoszeniach produktów kosmetycznych.

Health Canada aktualizuje CNF w kontekście przyszłych wymogów dotyczących alergenów zapachowych

Health Canada zaktualizowała formularz zgłoszeniowy kosmetyków CNF (ang. Cosmetic Notification Form), rozszerzając zakres przekazywanych informacji o dane dotyczące alergenów zapachowych.

Nowa wersja formularza umożliwia producentom oraz importerom wskazanie – za pomocą dedykowanego pola wyboru – obecności składników kwalifikujących się jako alergeny zapachowe w gotowym produkcie. Zmiana ta ma na celu przygotowanie kanadyjskiej branży kosmetycznej na zapowiedziane na kwiecień 2026 r. nowe obowiązki związane z ujawnianiem alergenów zapachowych zarówno na etykietach, jak i w dokumentacji zgłoszeniowej. Health Canada rekomenduje, aby przedsiębiorcy już na obecnym etapie korzystali z nowego formularza CNF, co ma ułatwić płynne dostosowanie się do przyszłych wymogów regulacyjnych oraz zapewnić zgodność z wytycznymi zawartymi w opublikowanym przewodniku Industry Guide for the Labelling of Cosmetics

Gorące konsultacje w sprawie aktualizacji kanadyjskiej Cosmetic Ingredient Hotlist

19 listopada 2025 roku Health Canada rozpoczęła konsultacje publiczne dotyczące proponowanych zmian w Critical List of Cosmetic Ingredient, znanej jako Cosmetic Ingredient Hotlist). Planowane aktualizacje obejmują dodanie nowych wpisów, modyfikację warunków stosowania substancji już ujętych na liście oraz aktualizacje polegające na dodaniu nowych identyfikatorów substancji lub wprowadzeniu drobnych korekt redakcyjnych.

Cosmetic Ingredient Hotlist pełni funkcję informacyjną dla producentów i innych podmiotów działających na rynku kosmetycznym, wskazując, że niektóre substancje – w przypadku ich obecności w kosmetyku – mogą naruszać:

  • ogólny zakaz określony w art. 16 kanadyjskiej FDA (ang. Food and Drugs Act) lub
  • przepisy Cosmetic Regulations.

Lista ta może również sygnalizować, że obecność danej substancji, bądź jej stosowanie wyłącznie w określonych warunkach, może skutkować tym, że produkt nie będzie kwalifikował się jako kosmetyk w rozumieniu przepisów FDA.

Proponowane aktualizacje w ramach Cosmetic Ingredient Hotlist

Konsultacje dotyczące proponowanych zmian w Cosmetic Ingredient Hotlist przewidziano na okres 90 dni. Warto pamiętać, że Hotlista nie ma charakteru wyczerpującego – podmioty wprowadzające kosmetyki do obrotu nie powinny oczekiwać na zmianę przepisów ani aktualizację Hotlisty, aby spełnić wymogi ogólnego zakazu. Zgodnie z art. 16 Food and Drugs Act (FDA) sprzedaż kosmetyku powinna zostać wstrzymana niezwłocznie po uzyskaniu informacji, że produkt może stwarzać zagrożenie dla zdrowia.

Proponowane zmiany Hotlisty są wprowadzane w miarę potrzeb, a formułowane wnioski opierają się na analizie dostępnych dowodów naukowych. Obejmują one publikacje w uznanych czasopismach naukowych, jak również opinie i decyzje krajowych oraz międzynarodowych organów regulacyjnych i grup eksperckich. Kosmetyczna hotlista jest aktualizowana okresowo – ostatnia aktualizacja miała miejsce w sierpniu 2025 r.

Planowane aktualizacje obejmują trzy nowe ograniczenia:

  • Polyaminopro-pyl Biguanide (PHMB) (Numer CAS: 32289-58-0; 27083-27-8; 28757-47-3) - proponuje się zakaz stosowania PHMB w kosmetykach w formie sprayu ze względu na ryzyko inhalacji mgły, pary lub aerozolu i negatywnego wpływu na funkcjonowanie płuc. W przypadku innych produktów stosowanych miejscowo, w których nie występuje narażenie inhalacyjne, proponuje się maksymalne dopuszczalne stężenie 0,2% ze względu na ryzyko uczulenia skóry.
  • Symphytum spp. - Proponuje się usunięcie wyjątku dotyczącego Symphytum officinale. Wcześniejsze badania sugerowały brak echimidyny – hepatotoksycznego alkaloidu, jednak nowsze analizy wykazały jego obecność w niektórych pochodnych oraz obecność innych rakotwórczych alkaloidów pirolizydynowych, takich jak lasiokarpina.
  • Brucine i jej sole (Numer CAS: 357-57-3; 4845-99-2) - proponuje się zmianę statusu na substancję zakazaną ze względu na wysoką toksyczność ostrą, znane właściwości neurotoksyczne oraz znaczący potencjał wchłaniania przez skórę. Dane dotyczące długoterminowego narażenia są niewystarczające. Wpis obejmuje również sole brucyny, których toksyczność przewiduje się jako porównywalną do samej brucyny.

Dwa kolejne zakazy dotyczą barwników:

  • Basic Violet 4 (CI 42600) (Numer CAS: 2390-59-2) - zakaz stosowania w produktach do włosów typu leave-on; maksymalne dopuszczalne stężenia: produkty do farbowania włosów – 0,4 proc., produkty spłukiwalne – 0,2 proc.
  • Basic Blue 7 (CI 42595) (Numer CAS: 2390-60-5) - zakaz stosowania w produktach do włosów typu leave-on; maksymalne dopuszczalne stężenia: produkty do farbowania włosów – 0,4 proc., produkty spłukiwalne do pielęgnacji włosów – 0,2 proc., produkty do paznokci – 0,8 proc., produkty kąpielowe – 2 proc.

Zmiana dotyczy także furokumaryn (z wyjątkiem naturalnie występujących w ekstraktach roślinnych). Proponuje się jednoznaczne wskazanie, że furokumaryny nie mogą być dodawane do produktów jako składniki i są dopuszczalne wyłącznie w ilościach śladowych, jeśli występują naturalnie w ekstraktach roślinnych. Furokumaryny (Numer CAS: 66-97-7; 482-44-0; 642-05-7; 484-20-8; 298-81-7) wiążą się z reakcjami fototoksycznymi, fotomutagennymi i fotokancerogennymi w połączeniu z ekspozycją na promieniowanie UVA. Obecnie obowiązujące maksymalne dopuszczalne stężenie proponuje się rozszerzyć na wszystkie produkty typu leave-on, a nie tylko wyłącznie na produkty do opalania do 0.0001 proc. (1ppm).

Więcej informacji o planowanych aktualizacjach i trwających konsultacjach dotyczących Cosmetics Ingredient Hotlist (do 17 lutego 2026 r.oku można znaleźć na stronie internetowej rządu kanadyjskiego.

Eksport kosmetyków do Kanady: wyzwania dla polskich przedsiębiorców

Nowe propozycje aktualizacji kanadyjskiej Hotlisty kosmetycznej oraz zmiany w formularzu zgłoszeniowym CNF mają istotne znaczenie dla polskich przedsiębiorców eksportujących kosmetyki do Kanady. Wprowadzenie zakazów i ograniczeń dla substancji takich jak PHMB, brucyna, barwniki Basic Violet 4 i Basic Blue 7, a także zmiany dotyczące furokumaryn i Symphytum spp., wymagają weryfikacji składu produktów oraz w razie potrzeby, modyfikacji formuły lub ograniczenia stężenia składników.

Dodatkowo Health Canada zaktualizowała formularz Cosmetic Notification Form (CNF), rozszerzając go o możliwość zgłaszania obecności alergenów zapachowych w gotowych produktach. Nowe pole wyboru w formularzu ma przygotować branżę na obowiązki, które wejdą w życie w kwietniu 2026 roku dotyczące ujawniania alergenów zarówno na etykietach, jak i w dokumentacji zgłoszeniowej.

Aleksandra Kondrusik

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
22.12.2025 11:14
Wycofanie intencji klasyfikacji ED dla metyloparabenu
W obecnej sytuacji warto monitorować postępy prac ECHA i być przygotowanym na ewentualne aktualizacje etykiet, dokumentacji oraz zmiany w recepturach produktówshuttersctock

Francja, która początkowo planowała złożyć wniosek o zharmonizowaną klasyfikację i oznakowanie metyloparabenu jako substancji potencjalnie zaburzającej funkcjonowanie układu hormonalnego u ludzi oraz szkodliwej dla środowiska, 8 października zdecydowała się wycofać swoją intencję. Decyzja ta została uzasadniona potrzebą przeprowadzenia wcześniejszej, szczegółowej dyskusji na temat właściwości i bezpieczeństwa tej substancji.

Parabeny pozostają wciąż w trakcie oceny

4 czerwca 2025 roku Francja przedstawiła zamiar złożenia wniosku o zharmonizowaną klasyfikację i oznakowanie metyloparabenu jako mogącej powodować zaburzenia funkcjonowania układu hormonalnego u ludzi (ED HH) oraz jako substancji o działaniu zaburzającym funkcjonowanie układu hormonalnego w środowisku (ED ENV 1).

Wniosek ten miał potencjalnie wprowadzić nowe obowiązki w zakresie oznakowania i ograniczeń stosowania tej substancji w produktach kosmetycznych. Jednak kilka miesięcy później, 8 października 2025 r., Francja wycofała swoją intencję zgłoszenia wniosku. Jako uzasadnienie podano potrzebę „oczekiwania na dyskusję na temat substancji przed przygotowaniem wniosku”.

Metyloparaben (Numer CAS: 99-76-3, Numer EC: 202-785-7) jest związkiem o szerokim zakresie zastosowań. Występuje naturalnie w różnych roślinach, jednak jest również otrzymywany syntetycznie i stosowany w wielu produktach konsumenckich, w tym w kosmetykach, ze względu na swoje właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwdrobnoustrojowe. Dzięki temu jest skutecznym konserwantem, zapewniającym bezpieczeństwo mikrobiologiczne produktów przez dłuższy czas.

Jako substancja chemiczna metyloparaben posiada dość bogatą historię ocen bezpieczeństwa. Już w latach 2005–2011 substancja była przedmiotem analiz dawnego Komitetu SCCP (ang. Scientific Committee on Consumer Products) oraz Komitetu SCCS (ang. Scientific Committee on Consumer Safety). Oceny te, publikowane m.in. w dokumentach SCCP/0874/05, SCCP/1017/06, SCCP/1183/08 oraz SCCS/1348/10 i SCCS/1446/11. Dotychczasowe analizy uznawały metyloparaben za substancję bezpieczną do stosowania w produktach kosmetycznych w regulowanych stężeniach.

Obecnie metyloparaben podlega regulacjom Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 w sprawie produktów kosmetycznych. Zgodnie z załącznikiem V Wykaz substancji konserwujących dozwolonych w produktach kosmetycznych, maksymalne dopuszczalne stężenie pojedynczego estru w produktach gotowych do użycia wynosi 0,4 proc. (w przeliczeniu na kwas), natomiast w przypadku mieszaniny estrów parabenu dopuszczalne stężenie łączne wynosi 0,8 proc.

Przypuszcza się, że decyzja Francji o wycofaniu intencji klasyfikacyjnej metyloparabenu jest powiązana z trwającą oceną potencjalnych właściwości zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego dla propyloparabenu (ED ENV) oraz z koniecznością uwzględnienia wyników tej oceny przed podjęciem dalszych działań regulacyjnych wobec metyloparabenu.

Aktualne informacje na temat postępów prac oraz ewentualnych wniosków dotyczących klasyfikacji i oznakowania metyloparabenu można śledzić na stronie internetowej Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA), która na bieżąco publikuje dokumenty, konsultacje oraz decyzje w tym zakresie.

Metyloparaben w zawieszeniu – jakie konsekwencje dla branży kosmetycznej?

Wycofanie przez Francję wniosku o zharmonizowaną klasyfikację metyloparabenu daje branży kosmetycznej czas na przygotowanie się do możliwych zmian regulacyjnych. Decyzja ta, choć chwilowo wstrzymuje działania dotyczące oznakowania i ograniczeń stosowania, w pewnym stopniu subtelnie wskazuje kierunek, w jakim może zmierzać przyszły status tej substancji. Szczególnie istotne jest to w kontekście trwającej oceny właściwości zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego (ED) dla propyloparabenu, której wyniki mogą mieć wpływ na przyszłe regulacje dotyczące całej grupy parabenów.

W obecnej sytuacji warto monitorować postępy prac ECHA i być przygotowanym na ewentualne aktualizacje etykiet, dokumentacji oraz zmiany w recepturach produktów. Może to również oznaczać konieczność poszukiwania alternatywnych konserwantów lub dostosowania formuł, aby sprostać przyszłym wymaganiom regulacyjnym.

Aleksandra Kondrusik

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
23. grudzień 2025 12:40