StoryEditor
Surowce
02.05.2023 00:00

Witamina C w pielęgnacji, dermatologii i nutrikosmetykach

Witamina C jest niezbędnym składnikiem odżywczym zaangażowanym w naprawę tkanek, tworzenie kolagenu i enzymatyczną produkcję niektórych neuroprzekaźników. / Bruna Branco via Unsplash
Witamina C to składnik, który znajduje zastosowanie w dermatologii ze względu na swoje korzystne działanie dla skóry. Witamina C działa antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie, regenerująco i rozjaśniająco, co przyczynia się do poprawy wyglądu skóry oraz jej kondycji.

Organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych alkoholi polihydroksylowych o nazwie kwas askorbinowy, znany również jako witamina C lub E300, pełni istotną rolę w funkcjonowaniu organizmów żywych. W przypadku niektórych zwierząt, w tym człowieka, jest uznawany za witaminę, co oznacza, że musi być dostarczany wraz z pożywieniem. Witamina C jest jednym z najbardziej popularnych składników, które można znaleźć w kosmetykach. Jest to silny antyoksydant, który pomaga w walce z wolnymi rodnikami i wpływa pozytywnie na wygląd skóry. Witamina C ma wiele zastosowań w kosmetykach i jest stosowana w różnych formach, w tym jako kwas askorbinowy, witamina C ester czy witamina C liposomalna. 

Ball-and-stick model of L-ascorbic acid
Model cząsteczki kwasu L-askorbinowego (witaminy C), C6H8O6, jak w strukturze krystalicznej., Ben Mills, Public Domain, Link

Zastosowanie w terapii i pielęgnacji skóry

Witamina C działa jako antyoksydant, co może pomóc w zapobieganiu powstawaniu przebarwień skóry. Wolne rodniki powstające w wyniku narażenia na działanie czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie UV czy zanieczyszczenia środowiska, mogą powodować uszkodzenia skóry i przyspieszenie procesu starzenia. Witamina C neutralizuje wolne rodniki i działa ochronnie na skórę, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka powstawania przebarwień.

Kolejnym zastosowaniem witaminy C jest jej zdolność do stymulowania syntezy kolagenu. Kolagen jest jednym z najważniejszych składników skóry, który odpowiada za jej elastyczność, gładkość i jędrność. Witamina C pomaga w produkcji kolagenu, co pozytywnie wpływa na wygląd skóry. Stosowanie kosmetyków zawierających witaminę C może pomóc w zmniejszeniu widoczności zmarszczek i poprawie ogólnego wyglądu skóry.

10% roztwór witaminy C NovAge Proceuticals Oriflame

Witamina C to składnik, który znalazł zastosowanie w leczeniu trądziku ze względu na swoje korzystne działanie dla skóry. Trądzik to schorzenie skóry, które jest spowodowane zapaleniem mieszków włosowych i gruczołów łojowych. Witamina C działa antybakteryjnie, przeciwzapalnie i regenerująco, co przyczynia się do zmniejszenia objawów trądziku. Jednym z najważniejszych zastosowań witaminy C w leczeniu trądziku jest jej właściwość antybakteryjna. Witamina C działa na eliminowanie bakterii, które przyczyniają się do powstawania trądziku, zwłaszcza tych z rodzaju Propionibacterium acnes. Witamina C może pomóc w oczyszczaniu skóry i zapobieganiu powstawaniu zaskórników.

Witamina C może być stosowana w różnych formach w leczeniu trądziku, takich jak kremy, serum czy maski. Witamina C może być stosowana zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, w celu uzyskania maksymalnych korzyści dla skóry. Stosowanie kosmetyków z witaminą C może pomóc w utrzymaniu skóry wolnej od niedoskonałości i poprawić jej ogólną kondycję. 

Ochrona przed fotostarzeniem

Kwas askorbinowy, czyli najczęściej stosowana forma witaminy C w kosmetykach, może pomóc w ochronie skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Witamina C działa jako fotoprotektor, zapobiegając uszkodzeniu DNA w skórze i zmniejszając ryzyko wystąpienia poparzeń słonecznych. Dlatego też witamina C jest często stosowana w kosmetykach z filtrem UV, co przyczynia się do opóźnienia procesu starzenia i utrzymania młodzieńczego wyglądu skóry. Witamina C działa również przeciwzapalnie, co pomaga w łagodzeniu stanów zapalnych skóry wywołanych przez narażenie na promieniowanie UV.

Witamina C może również pomóc w leczeniu poparzeń słonecznych, które są częstym efektem nadmiernego narażenia na promieniowanie UV. Poparzenia słoneczne powodują uszkodzenia skóry, które mogą prowadzić do bólu, obrzęków i stanów zapalnych. Witamina C działa na zmniejszenie stanów zapalnych skóry i przyspieszenie procesu gojenia, co przyczynia się do zmniejszenia objawów poparzenia słonecznego.

Witamina C działa przeciwzapalnie, co pomaga w redukcji stanów zapalnych skóry i cieni wokół oczu. Opuchlizna pod oczami może być spowodowana różnymi czynnikami, takimi jak zmęczenie, stres, niewłaściwa dieta czy choroby. Witamina C pomaga w zmniejszeniu stanów zapalnych i łagodzeniu objawów takich jak zaczerwienienie, obrzęk czy ból. Witamina C działa również na poprawę krążenia krwi w okolicy oczu. Poprawienie krążenia krwi pomaga w usunięciu toksyn z organizmu, które mogą powodować opuchliznę i cienie pod oczami. Witamina C może pomóc w rozszerzeniu naczyń krwionośnych i poprawie przepływu krwi, co przyczynia się do zmniejszenia widoczności cieni pod oczami.

Jednym z najbardziej interesujących zastosowań witaminy C w kosmetykach jest jej właściwość rozjaśniająca. Witamina C działa na zmniejszenie produkcji melaniny, która odpowiada za powstawanie przebarwień skóry. Nadmierne występowanie melaniny w skórze może powodować pojawienie się ciemnych plam, przebarwień i nierówności koloru skóry. Witamina C może pomóc w rozjaśnieniu skóry i poprawie jej kolorytu, działa bowiem jako inhibitor melanogenezy.

Nutrikosmetyka

Suplementy diety zawierające witaminę C są dostępne w postaci tabletek, kapsułek, mieszanek napojów, preparatów multiwitaminowych/mineralnych, preparatów przeciwutleniających oraz krystalicznego proszku. Witamina C jest również dodawana do niektórych soków owocowych i napojów owocowych. Zawartość tabletek i kapsułek waha się zazwyczaj od 25 mg do 1500 mg na porcję. Najczęściej stosowanymi związkami suplementacyjnymi witaminy C są kwas askorbinowy, askorbinian sodu i askorbinian wapnia. Cząsteczki witaminy C mogą być również wiązane z palmitynianem kwasu tłuszczowego, tworząc palmitynian askorbylu, lub też włączane do liposomów.

Beauty Elixir Caviar Collagen Shot z witaminą C

Witamina C pomaga również w leczeniu anemii, której przyczyną jest niedobór żelaza. Witamina C asystuje w wchłanianiu żelaza z pożywienia, co przyczynia się do poprawy zdrowia i wyeliminowania niedoborów i widocznej poprawy stanu włosów i skóry.

Czytaj także: Globalny rynek nutrikosmetyków urośnie o 3 miliardy dolarów w ciągu następnej dekady

 

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
13.11.2025 11:07
Kolejne składniki perfum zostaną wycofane? Jest opinia RAC w sprawie Bourgeonal, Cyclamen Aldehyde oraz Cyclemax
lilies of the valley on blue backgroundShutterstock

Rok temu, pod koniec listopada, Komitet ds. Oceny Ryzyka (RAC) przyjął opinię, w której trzy substancje zapachowe – Bourgeonal, Cyclamen aldehyde oraz Cyclemax – zostały sklasyfikowane jako związki mogące szkodliwie wpływać na rozrodczość u ludzi. Jednocześnie organizacja IFRA (International Fragrance Association) poinformowała, że nie zamierza prowadzić działań obronnych dla tych składników, wskazując na niewystarczające zainteresowanie ze strony członków.

Konwaliowe zapachy w grupie CMR

Klasyfikacja substancji zapachowych przez Komitet RAC przy Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) oznacza, że możemy się wkrótce spodziewać publikacji oficjalnych opinii. Po ich opublikowaniu, w ciągu sześciu miesięcy konieczne będzie przygotowanie i przedstawienie dossier do Komitetu ds. Bezpieczeństwa Produktów Konsumenckich (SCCS).

Pierwszym krajem, który dostarczył takie dossier dla omawianych składników zapachowych, była Szwecja.

Poszczególnymi substancjami objętymi klasyfikacją CMR (Carc. Repr. Muta.) są:

  • Bourgeonal (CAS: 18127-01-0, EC: 242-016-2) – aromatyczny aldehyd o zapachu przypominającym konwalię, opisywany jako kwiatowy, wodnisty, zielony i aldehydowy.
  • Cyclamen aldehyde (CAS: 103-95-7, EC: 203-161-7) – cząsteczka zapachowa stosowana od lat 20. XX wieku w mydłach, detergentach, balsamach i perfumach. Jej woń jest konwaliowa, wodno-ozonowa z zieloną nutą świeżości.
  • Cyclemax (CAS: 7775-00-0) – świeży zapach konwalii z owocową nutą melona, opracowany w 1980 roku jako analog strukturalno-zapachowy składników takich jak Lilial i Cyclamal.

Brak obrony ze strony IFRA

Decyzja IFRA o rezygnacji z obrony tych substancji oznacza, że pozostało nam czekać na dalsze działania RAC wobec Bourgeonal, Cyclamen aldehyde i Cyclemax, a następnie na poczynienie kroków przez Komitet SCCS. 

Kolejnym krokiem będzie publikacja ATP (Adaptation to Technical Progress), zmieniającej załącznik VI do rozporządzenia CLP (Classification, Labelling and Packaging) Jest to proces aktualizacji przepisów CLP w celu wprowadzenia nowych klasyfikacji substancji chemicznych, zmian w etykietowaniu, nowych wytycznych lub dostosowania do postępu naukowego i technicznego.

Publikacja ATP spodziewana jest w 2026 roku. W praktyce oznacza to, że po przyjęciu klasyfikacji CMR (Carc. Repr. Muta.), omawiane składniki zostaną automatycznie zakazane w produktach kosmetycznych, zgodnie z art. 15 rozporządzenia 1223/2009/WE.

Konsekwencje klasyfikacji dla branży kosmetycznej

Brak działań obronnych ze strony organizacji IFRA wobec substancji Bourgeonal, Cyclamen aldehyde i Cyclemax oznacza, że branża kosmetyczna powinna przygotować się do wycofania produktów zawierających te składniki. Już teraz warto rozpocząć poszukiwania alternatywnych surowców o konwaliowym aromacie, które mogłyby zastąpić zakazane substancje.

Równocześnie firmy powinny zaplanować budżety na reformulację produktów, uwzględniając koszty związane z dostosowaniem istniejących kompozycji zapachowych.

Aby zminimalizować straty finansowe, kluczowe będzie monitorowanie publikacji opinii RAC oraz ATP i równoległe przygotowanie strategii reformulacji, pozwalającej zachować zgodność z przepisami oraz bezpieczeństwo konsumentów.

Aleksandra Kondrusik

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
12.11.2025 11:36
Naukowcy potwierdzają działanie rozmarynu w procesie gojenia skóry — czy to przełom?
Rozmaryn jest od dekad popularnym surowcem farmaceutycznym.Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Badacze z USA potwierdzili, że kwas karnozowy – związek występujący naturalnie w liściach rozmarynu – wspomaga proces leczenia ran w sposób ograniczający powstawanie blizn. Według autorów badań, przeprowadzonych na Uniwersytecie Pensylwanii, składnik ten aktywuje ścieżki sensoryczne związane z regeneracją tkanek, co przekłada się na bardziej efektywną odbudowę skóry. Wyniki opublikowano w listopadzie 2025 roku w czasopiśmie JCI Insights.

Zainteresowanie tematem nie pojawiło się przypadkowo. Już wcześniej rozmaryn zyskał dużą popularność w mediach społecznościowych, gdzie użytkownicy TikToka i Instagrama polecali domowe preparaty oparte na tej roślinie. To właśnie obserwacja wzrostu liczby takich treści skłoniła naukowców do weryfikacji deklarowanych efektów. Testy przeprowadzono na myszach, którym aplikowano krem zawierający kwas karnozowy, co przyspieszyło zamykanie ran oraz odbudowę mieszków włosowych, gruczołów łojowych i chrząstki.

Wyniki badań wykazały, że kluczową rolę w działaniu kremu odgrywa receptor TRPA1 (Transient Receptor Potential Ankyrin 1) – kanał jonowy odpowiedzialny m.in. za odczuwanie bólu, podrażnienia i reakcji na substancje chemiczne. U myszy pozbawionych tego receptora efekt regeneracji nie wystąpił, co wskazuje, że aktywacja TRPA1 jest niezbędna do uzyskania działania przeciwbliznowego. Badacze podkreślili również, że rozmaryn wyróżnia się na tle innych roślin aktywujących TRPA1, takich jak tymianek czy oregano, dzięki korzystnemu profilowi bezpieczeństwa.

Kwas karnozowy, będący fenolowym diterpenem, od lat jest ceniony za silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. W badaniu odniesiono się także do mechanizmu ochrony przed stresem oksydacyjnym – substancja ta wspiera działanie tokoferoli, co wpływa na stabilność i ochronę lipidowej fazy skóry. W przeciwieństwie do innych naturalnych aktywatorów TRPA1, takich jak olej musztardowy czy imikwimod, kwas karnozowy nie wywoływał podrażnień ani stanów zapalnych.

Naukowcy podkreślają jednak, że obserwowane efekty dotyczą wyłącznie zastosowań miejscowych i wymagają dalszej weryfikacji w badaniach klinicznych. Skuteczność kremu pojawiała się wyłącznie przy bezpośrednim nałożeniu na ranę, a obecne wyniki odnoszą się wyłącznie do modeli zwierzęcych. Jeden z autorów badania, prof. Thomas Leung, wskazuje, że choć wstępne dane są obiecujące i sugerują potencjał do opracowania nowych formuł kosmetycznych, „wyniki nie zostały jeszcze potwierdzone u ludzi”.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
14. listopad 2025 06:30