StoryEditor
Rynek i trendy
21.12.2018 00:00

Związek między zapachem a zdrowiem psychicznym

Od lat zmysł węchu jest kojarzony z naszym dobrym samopoczuciem – nie tylko przez używanie perfum czy maskowanie nieprzyjemnych zapachów, ale i wykorzystanie go do tworzenia atmosfery i poprawy naszego nastroju, a nawet zdrowia.

Badania w tej dziedzinie wciąż się rozwijają, bo sposób, w jaki działa nasz mózg wpływa na to, że ​​zapach odgrywa  ogromną i niedocenianą rolę w naszym życiu.

Podczas 2018 IFRA UK Fragrance Forum w Londynie uczestnicy skoncentrowali się na związku między zapachem a zdrowiem psychicznym. Forum zatytułowano "Scentimental - zapach w umyśle" a jego tematyka jest efektem rosnącego zainteresowania badaniami relacji między zmysłem węchu a zdrowiem psychicznym i dobrym samopoczuciem.

Kora węchowa znajduje się w płacie skroniowym mózgu, który przetwarza wszystkie rodzaje bodźców czuciowych. Jest to również część układu limbicznego, który składa się z ciała migdałowatego, hipokampa i podwzgórza. To ciało migdałowate jest powiązane z naszymi reakcjami emocjonalnymi i wspomnieniami, dlatego zmysł węchu często przywołuje wspomnienia i uczucia. Ponieważ zmysł węchu jest dla nas unikalny i indywidualny, nasza reakcja na zapachy może wywołać różne reakcje emocjonalne.

Prof. Keith Wesnes prowadzi Wesnes Cognition, firmę konsultingową zajmującą się testami poznawczymi i jest profesorem neurologii kognitywnej na University of Exeter Medical School. Naukowiec bada związek między węchem a funkcjami poznawczymi i tłumaczył, że istnieją platformy online do oceny krótko- i długoterminowych efektów kognitywnych dla dobrego nastroju i innych korzyści dla organizmu wynikających ze stosowania zapachów i olejków eterycznych w określonej populacji.

Z kolei dr Mark Moss, kierownik wydziału psychologii na Uniwersytecie Northumbria mówił o tym, dlaczego niektóre zapachy są "twardo połączone" w naszym mózgu i jak to wpływa na nasze samopoczucie. Jego zdaniem zmysł węchu jest zwykle niedoceniany we współczesnym społeczeństwie, w porównaniu ze wzrokiem i słuchem. A w kategoriach ewolucyjnych węch jest prawdopodobnie oryginalnym mechanizmem sensorycznym, który ułatwia identyfikację jedzenia, potencjalnych partnerów, zagrożeń i drapieżników.

Zapach a choroby neurodegeneracyjne

Ponieważ nasz zmysł węchu znajduje się w naszym układzie limbicznym, wspomaga wspomnienia, a także wpływa na nasze funkcje poznawcze, może być przydatny w badaniach nad takimi chorobami, jak choroba Alzheimera i Parkinsona.

Choroba Alzheimera jest najczęstszą postacią demencji i stale nasila się w starzejącej się populacji na świecie. W chorobie tej opisano ogólną dysfunkcję węchową i upośledzoną identyfikację nieprzyjemnych zapachów i stwierdzono, że występuje ona we wczesnych jej stadiach.

Dr Latha Velayudhan pracuje w Instytucie Psychiatrii, Psychologii i Neuronauki (IoPPN), Kings College w Londynie i wyjaśniał na forum jak wyglądają zaburzenia identyfikacji zapachów u osób z chorobą Alzheimera w porównaniu z osobami zdrowymi oraz wzór deficytów identyfikacyjnych zapachu (dotyczy to typowych zapachów) u osób z chorobą Alzheimera.

Ustalenia naukowców w dziedzinie powiązań zmysłu węchu mogą być istotne dla branży kosmetycznej. Coraz częściej wykorzystuje się zapach i w naszym otoczeniu i codziennym życiu, od przestrzeni publicznych po prywatne. A fakt, że używanie zapachu wpływa wielotorowo i w sposób złożony na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne, został udowodniony naukowo.
 


 
ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Rynek i trendy
20.11.2025 11:20
SW Research: Polki to patriotki konsumenckie. Zaufanie do polskich marek deklaruje 95 proc. badanych
Polki chętniej sięgają po polskie marki niż Polacy.Agata Grysiak

Z najnowszego raportu „Made in Poland”, przygotowanego przez SW Research z inicjatywy Grupy Amica, wynika, że polscy konsumenci coraz częściej świadomie wybierają produkty krajowych producentów. Zaufanie do rodzimych marek deklaruje aż 95 proc. badanych, a 70 proc. ufa im bardziej niż zagranicznym. Co istotne, wybory te nie wynikają z przyzwyczajenia – 75,8 proc. respondentów przyznaje, że regularnie sięga po polskie produkty, kierując się przede wszystkim oceną jakości, rzetelnością producentów i realnymi doświadczeniami użytkowymi.

Raport szczegółowo analizuje, jak Polacy postrzegają pojęcie „polskiej marki”. Określenie „Made in Poland” przestaje pełnić funkcję jedynie marketingowego sloganu – dla 74 proc. badanych oznacza ono krajową produkcję, dla 70 proc. polskie pochodzenie firmy, a dla 51 proc. krajowy kapitał. Respondenci wskazują, że marka zasługuje na miano polskiej tylko wtedy, gdy realnie działa, produkuje i rozwija się w kraju. Tym samym miejsce wytwarzania staje się jednym z kluczowych kryteriów budujących zaufanie i lojalność konsumentów.

 

 

Cytowany w raporcie Michał Rakowski, wiceprezes Grupy Amica, podkreśla rosnącą rolę transparentności i jakości krajowej produkcji. Badanie pokazuje, że polskie produkty są cenione przede wszystkim za uczciwość producentów (57 proc.), wysoką jakość (55 proc.) oraz pozytywne doświadczenia użytkowników (49 proc.). W praktyce oznacza to, że konsumenci nie potrzebują deklaracji – oczekują dowodów w postaci solidnego wykonania i wiarygodnego pochodzenia. To właśnie te elementy budują przewagę krajowych marek na coraz bardziej konkurencyjnym rynku.

Znaczenie polskich marek wykracza dziś poza kwestie zakupowe. Aż 81 proc. ankietowanych uważa, że stoją za nimi konkretne wartości, takie jak wspieranie lokalnej gospodarki (63 proc.), patriotyzm gospodarczy (55 proc.) czy wieloletnia tradycja (52 proc.). Jedynie 20 proc. uważa, że określenie „polska marka” bywa pustym hasłem, przy czym dotyczy to głównie sytuacji, gdy deklaracje nie znajdują potwierdzenia w działaniach. Dane te dowodzą, że konsumpcyjny patriotyzm Polaków jest świadomy i wynika z racjonalnej oceny jakości oraz wiarygodności marek.

Wyniki raportu pokazują również istotne różnice w podejściu do polskich marek między kobietami a mężczyznami. Polskie produkty częściej wybiera 78,5 proc. kobiet (wobec 72,6 proc. mężczyzn), a 82 proc. kobiet deklaruje większe zaufanie do krajowych producentów (u mężczyzn 72 proc.). Jednocześnie 80,7 proc. badanych deklaruje sympatię do rodzimych marek, a 73,3 proc. uznaje ich wybór za wyraz patriotyzmu. Badanie zrealizowano w październiku 2025 roku metodą CAWI na reprezentatywnej próbie 1025 osób w wieku 16 i starszych.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Rynek i trendy
20.11.2025 10:11
UCE Research: Polacy coraz bardziej czujni wobec promocji na Black Friday
Blisko 72 proc. Polek i Polaków widzi zawyżanie cen przed Black Friday.Karolina Grabowska Kaboompics

Według najnowszego raportu „Polacy na kursie Black Friday. Edycja 2025”, przygotowanego przez UCE RESEARCH i Shopfully Poland, aż 71,9 proc. konsumentów zauważa podnoszenie cen produktów lub usług przed Black Friday. Z tej grupy 26,9 proc. deklaruje, że widziało takie działania wiele razy, 23 proc. często je obserwuje, a 22 proc. przyznaje, że spotkało się z nimi już kilkukrotnie. Jedynie 4,6 proc. ankietowanych nigdy nie zauważyło tego rodzaju praktyk, co – zdaniem autorów – może wynikać z mniejszej aktywności zakupowej lub braku regularnego śledzenia cen.

Eksperci podkreślają, że dane te pokazują rosnącą świadomość i ostrożność konsumentów. Jak zauważa współautor raportu Robert Biegaj, wysokie wskazania nie są zaskoczeniem, ponieważ od lat w mediach regularnie pojawiają się ostrzeżenia dotyczące fałszywych promocji. Jednocześnie fakt, że tak duża część kupujących dostrzega podwyżki cen przed Black Friday, wskazuje na skalę i systemowy charakter tego zjawiska. Zdaniem autorów raportu może to być poważnym sygnałem ostrzegawczym dla sprzedawców, których wiarygodność staje się kluczowa w okresach intensywnych kampanii promocyjnych.

Z raportu wynika także, że 84 proc. konsumentów za każdym razem sprawdza, czy dana promocja jest prawdziwa i opłacalna. To bardzo wysoki odsetek, który – według ekspertów UCE RESEARCH – świadczy o większej racjonalności zakupowej Polaków. Konsumenci częściej korzystają z porównywarek cenowych, aplikacji mobilnych i narzędzi analizujących historię cen. Dla sprzedawców oznacza to konieczność zwiększenia transparentności cenowej, ponieważ fałszywe promocje są szybko wykrywane i mogą prowadzić do utraty zaufania do marki.

Jednocześnie 14 proc. ankietowanych nigdy nie weryfikuje zmian cen, a 2 proc. nie pamięta, czy kiedykolwiek to robiło. Zdaniem ekspertów taka postawa może wynikać z przyzwyczajeń zakupowych, wysokiego poziomu zaufania do stałych marek lub niższej świadomości konsumenckiej, zwłaszcza w starszych grupach wiekowych. Autorzy raportu podkreślają, że brak kontroli cen może sprzyjać nieetycznym praktykom rynkowym, które wykorzystują nieświadomość części kupujących.

Badanie zostało przeprowadzone metodą CAWI w dniach 6–8 listopada 2025 roku na reprezentatywnej próbie 1007 Polaków w wieku 18–80 lat. Autorzy raportu podkreślają, że rosnąca czujność konsumentów oraz systematyczne nagłaśnianie procederu zawyżania cen sprawiają, że Black Friday traci charakter spontanicznego święta zakupów, a coraz bardziej staje się przemyślaną, świadomą strategią wyszukiwania faktycznie korzystnych ofert.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
22. listopad 2025 08:36