StoryEditor
Rynek i trendy
21.12.2018 00:00

Związek między zapachem a zdrowiem psychicznym

Od lat zmysł węchu jest kojarzony z naszym dobrym samopoczuciem – nie tylko przez używanie perfum czy maskowanie nieprzyjemnych zapachów, ale i wykorzystanie go do tworzenia atmosfery i poprawy naszego nastroju, a nawet zdrowia.

Badania w tej dziedzinie wciąż się rozwijają, bo sposób, w jaki działa nasz mózg wpływa na to, że ​​zapach odgrywa  ogromną i niedocenianą rolę w naszym życiu.

Podczas 2018 IFRA UK Fragrance Forum w Londynie uczestnicy skoncentrowali się na związku między zapachem a zdrowiem psychicznym. Forum zatytułowano "Scentimental - zapach w umyśle" a jego tematyka jest efektem rosnącego zainteresowania badaniami relacji między zmysłem węchu a zdrowiem psychicznym i dobrym samopoczuciem.

Kora węchowa znajduje się w płacie skroniowym mózgu, który przetwarza wszystkie rodzaje bodźców czuciowych. Jest to również część układu limbicznego, który składa się z ciała migdałowatego, hipokampa i podwzgórza. To ciało migdałowate jest powiązane z naszymi reakcjami emocjonalnymi i wspomnieniami, dlatego zmysł węchu często przywołuje wspomnienia i uczucia. Ponieważ zmysł węchu jest dla nas unikalny i indywidualny, nasza reakcja na zapachy może wywołać różne reakcje emocjonalne.

Prof. Keith Wesnes prowadzi Wesnes Cognition, firmę konsultingową zajmującą się testami poznawczymi i jest profesorem neurologii kognitywnej na University of Exeter Medical School. Naukowiec bada związek między węchem a funkcjami poznawczymi i tłumaczył, że istnieją platformy online do oceny krótko- i długoterminowych efektów kognitywnych dla dobrego nastroju i innych korzyści dla organizmu wynikających ze stosowania zapachów i olejków eterycznych w określonej populacji.

Z kolei dr Mark Moss, kierownik wydziału psychologii na Uniwersytecie Northumbria mówił o tym, dlaczego niektóre zapachy są "twardo połączone" w naszym mózgu i jak to wpływa na nasze samopoczucie. Jego zdaniem zmysł węchu jest zwykle niedoceniany we współczesnym społeczeństwie, w porównaniu ze wzrokiem i słuchem. A w kategoriach ewolucyjnych węch jest prawdopodobnie oryginalnym mechanizmem sensorycznym, który ułatwia identyfikację jedzenia, potencjalnych partnerów, zagrożeń i drapieżników.

Zapach a choroby neurodegeneracyjne

Ponieważ nasz zmysł węchu znajduje się w naszym układzie limbicznym, wspomaga wspomnienia, a także wpływa na nasze funkcje poznawcze, może być przydatny w badaniach nad takimi chorobami, jak choroba Alzheimera i Parkinsona.

Choroba Alzheimera jest najczęstszą postacią demencji i stale nasila się w starzejącej się populacji na świecie. W chorobie tej opisano ogólną dysfunkcję węchową i upośledzoną identyfikację nieprzyjemnych zapachów i stwierdzono, że występuje ona we wczesnych jej stadiach.

Dr Latha Velayudhan pracuje w Instytucie Psychiatrii, Psychologii i Neuronauki (IoPPN), Kings College w Londynie i wyjaśniał na forum jak wyglądają zaburzenia identyfikacji zapachów u osób z chorobą Alzheimera w porównaniu z osobami zdrowymi oraz wzór deficytów identyfikacyjnych zapachu (dotyczy to typowych zapachów) u osób z chorobą Alzheimera.

Ustalenia naukowców w dziedzinie powiązań zmysłu węchu mogą być istotne dla branży kosmetycznej. Coraz częściej wykorzystuje się zapach i w naszym otoczeniu i codziennym życiu, od przestrzeni publicznych po prywatne. A fakt, że używanie zapachu wpływa wielotorowo i w sposób złożony na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne, został udowodniony naukowo.
 


 
ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Rynek i trendy
17.11.2025 10:37
Japońscy pracodawcy łagodzą przepisy: pracownicy mogą już farbować włosy i malować paznokcie
Najnowsze zmiany dotyczące koloru włosów, lakieru do paznokci i dodatków dotyczą głównie mniejszych firm, które borykają się z poważniejszymi niedoborami kadrowymiShutterstock

Coraz więcej japońskich firm łagodzi przepisy w obliczu kryzysu demograficznego na rynku pracy – opisuje Reuters. Sieć dyskontów spożywczo-przemysłowo-drogeryjnych Don Quijote już trzy lata temu złagodziła przepisy, dotyczące zakazu farbowania włosów i zdobienia paznokci przez pracowników. Efekt? Obecnie prawie jedna czwarta pracowników sieci ma już kolorowe włosy, a ponad połowa (55 proc.) ma włosy inne niż czarne.

Inny przykład to sieć drogerii Fuji Yakuhin, która zniosła wiele obostrzeń wobec  pracowników, nie będących farmaceutami. Teraz zezwala ona na dowolny kolor włosów, zdobienie paznokci, mocny makijaż, a także wszelkiego rodzaju pierścionki, podczas gdy wcześniej dozwolone były wyłącznie obrączki ślubne. Podobnie operator supermarketów Tokyu Store złagodził ograniczenia dotyczące kolorów włosów, fryzur, akcesoriów, lakierów do paznokci i piercingu.

Najnowsze zmiany dotyczące koloru włosów, lakieru do paznokci i dodatków dotyczą głównie mniejszych firm, które borykają się z poważniejszymi niedoborami kadrowymi niż większe przedsiębiorstwa i nie mają tak dużego pola manewru w oferowaniu konkurencyjnych wynagrodzeń.

Również niektóre duże firmy giełdowe złagodziły w tym roku zasady ubioru. W zeszłym tygodniu Japan Airlines dołączyły do ​​operatora metra Tokyo Metro i krajowych tanich linii lotniczych Skymark Airlines, zezwalając pracownikom na noszenie obuwia sportowego w pracy.

Z danych OECD wynika, że Japonia – kraj szybko starzejący się, z ograniczoną imigracją – odnotowała spadek liczby ludności w wieku produkcyjnym o 16 proc. od 1995 roku. To wywołało ostrą walkę o pracowników.

Dwie trzecie japońskich firm potwierdziło, że niedobór siły roboczej ma poważny wpływ na funkcjonowanie biznesu – było to głównym powodem bankructw w Japonii w okresie kwiecień-wrzesień, a liczba upadłości w pierwszym półroczu osiągnęła najwyższy poziom od 12 lat (wg danych Tokyo Shoko Research).

To z kolei daje młodym ludziom większą swobodę, szczególnie w odniesieniu do pracy w niepełnym wymiarze godzin. Dwie trzecie studentów uważa, że ​​powinni mieć możliwość decydowania o swoim wyglądzie przy pracy w niepełnym wymiarze godzin. Jedna trzecia natomiast stwierdziła, że ​​wycofała aplikacje o pracę z powodu dress code‘u, obowiązującego u potencjalnych pracodawców.

Mimo częściowego poluzowania dotychczasowych zasad, dotyczących dress code’u pracowników w Japonii, to niektóre aspekty wyglądu, które stały się powszechne na Zachodzie (np. liczne kolczyki, piercing twarzy) wciąż stanowią dla wielu firm zbyt trudny tematy. Pracownicy z tatuażami – sztuką tradycyjnie kojarzoną w Japonii z yakuzą – są zazwyczaj proszeni o ich zakrywanie, aby nie onieśmielać klientów.

Najnowsze zmiany nie dotarły też jeszcze do wielu tradycyjnych, dużych japońskich firm, takich jak banki – mimo że nie ma tam polityki dotyczącej farbowania włosów czy używania lakieru do paznokci, wśród pracowników panuje przekonanie, że ich wygląd nie powinien wzbudzać sensacji i przyciągać uwagi.

Marzena Szulc
ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Rynek i trendy
12.11.2025 10:33
Zakupy online najważniejszym powodem korzystania z internetu – wyniki badania „Internet marzeń”
W tym, jak obecnie funkcjonują e-zakupy, nie widzimy wielu wad. Tylko 11 proc. internautów dostrzega tu pole do poprawy. Tak pozytywna ocena zakupów online jest w dużym kontraście z powodem zajmującym drugie miejsce — czyli z dostępem do aktualnych wiadomości — twierdzi Karol Chilimoniuk z World.Karolina Grabowska Kaboompics

Ponad połowa Polaków korzysta z internetu głównie po to, aby robić zakupy online – wynika z badania „Internet marzeń” przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie World w dniach 8–14 października 2025 r. Dla 53 proc. respondentów e-zakupy są najważniejszym powodem korzystania z sieci. Kolejne miejsca zajmują dostęp do aktualnych wiadomości (47 proc.) oraz narzędzia ułatwiające organizację codziennych obowiązków (43 proc.). Badanie objęło 1020 dorosłych Polaków i zostało zrealizowane metodą CAWI.

Wyniki wskazują, że internet postrzegany jest przede wszystkim jako narzędzie praktyczne, a nie społecznościowe. Tylko 10 proc. badanych deklaruje chęć wyrażania siebie w sieci, przy czym odsetek ten jest wyższy wśród kobiet (10,4 proc.) niż mężczyzn (8,6 proc.). Jeszcze rzadziej internauci wskazują na potrzebę wchodzenia w interakcje z innymi użytkownikami – jedynie 13 proc. respondentów postrzega internet jako przestrzeń relacyjnego kontaktu.

E-zakupy oceniane są przez Polaków wyjątkowo pozytywnie. Jedynie 11 proc. internautów widzi w tym obszarze elementy wymagające pilnej poprawy. Dla porównania, aż 38 proc. dorosłych Polaków wskazuje na konieczność poprawy jakości i wiarygodności informacji w sieci. Do sieci zaglądamy, by zrobić zakupy i nasze doświadczenie jest tu z gruntu pozytywne. Zaglądamy też, by poczytać newsy, ale te oceniamy jako niskiej jakości i niewiarygodne, jak podsumowuje wyniki Karol Chilimoniuk z World.

Pozytywne oceny e-commerce dominują wśród respondentów – 66 proc. deklaruje, że zakupy online działają dobrze lub bardzo dobrze. Lepiej postrzegają je kobiety (69 proc.) niż mężczyźni (61 proc.), a także osoby starsze (70 proc. w grupie 60+ wobec 58 proc. w wieku 18–29 lat). Zidentyfikowane obszary wymagające poprawy dotyczą m.in. przeciwdziałania fałszywym informacjom, które wskazało 18 proc. badanych.

Rosnące zagrożenia dla wiarygodności e-commerce wiążą się przede wszystkim z manipulacją opiniami. Obecnie 98 proc. konsumentów czyta recenzje produktów przed zakupem, a 88 proc. ufa im na poziomie osobistych rekomendacji. Jednocześnie około 40 proc. polskich internautów zetknęło się z fałszywymi recenzjami. Do wyzwań należą również działania zautomatyzowanych systemów wykupujących bilety lub limitowane kolekcje. Rozwiązaniem tych problemów może być wdrażanie technologii proof-of-human, która umożliwia wystawianie opinii i dokonywanie zakupów tylko prawdziwym użytkownikom, jak wskazuje Chilimoniuk.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
18. listopad 2025 05:26