StoryEditor
Prawo
25.05.2020 00:00

dr Artur Kozłowski o COVID-19: Wszyscy zdaliśmy ten trudny egzamin i jednocześnie go nie zdaliśmy

Za wcześnie jeszcze na ostateczne podsumowania, bo kryzys związany z pandemią koronawirusa nadal trwa, ale już można powiedzieć, że działania podjęte dotychczas przez Unię Europejską wydają się być bardzo obiecujące – uważa dr hab. Artur Kozłowski, profesor i dziekan Wyższej Szkoły Bankowej w Gdyni. Według niego doświadczenie uzyskane w trakcie pandemii wskazuje na potrzebę współpracy międzypaństwowej, a UE  współpracę taką dobrze koordynuje.

W opinii profesora Kozłowskiego jest jednak jeszcze dużo do zrobienia. Zaznacza, że ta nieprzewidywalna sytuacja, która wystąpiła, powinna być wskazaniem dla Unii do opracowania zupełnie innowacyjnego podejścia do zarządzania w tego typu nagłych kryzysowych sytuacjach i rozpisania go na szczegółowe, praktyczne rozwiązania.

- Szok, jaki doznaliśmy w związku z lockdown’em sprawił, że wszyscy zdaliśmy ten trudny egzamin i jednocześnie nie zdaliśmy go – stwierdził dziekan WSB. - Z tego względu, że nie powinniśmy, jako wspólnota i poszczególne instytucje działać przeciwko sobie, a takie sytuacje niestety się zdarzały – wyjaśnił i jako przykład podał osamotnienie Włoch w początkowej fazie pandemii.

- Włosi przez pewien czas – co prawda niedługi, ale dla nich ważny - zostali porzuceni i zapewne długo będą to rozpamiętywać - powiedział prof. Kozłowski. - Niestety w niektórych krajach zadziałała wówczas potrzeba ochrony przede wszystkim własnych interesów. Politycy uznali, że na pierwszym miejscu są ich wyborcy, obywatele ich państw. Więc, jeżeli mamy ograniczony zasób sprzętu i środków ochrony - to zabezpieczamy je przede wszystkim dla swoich. Potem przyszła refleksja i ci, którzy się odwrócili od Włochów, naprawiali swoje błędy i oferowali pomoc - uzupełnił.

Omawiając postępowanie Unii Europejskiej mające ograniczyć rozprzestrzenianie się koronawirusa, prof. Kozłowski wymienił skoordynowane działania ograniczające podróże, zamknięcie granic i bieżące kontakty między ministrami poszczególnych państw unijnych.

Do wspólnotowej pomocy bezpośredniej w walce z pandemią zaliczył wspólne zamówienia publiczne sprzętu ochronnego i medycznego, w tym zestawów do testów. - Na razie wiemy o czterech takich dużych zamówieniach, które odbyły się w lutym i w marcu. Unia pracuje także na stworzeniem wspólnych europejskich zapasów środków medycznych. To by było takie rozwiązanie na teraz, ale i przyszłościowe – powiedział ekspert.

Przypomniał, że aktualnie podstawowa odpowiedzialność za ochronę zdrowia i systemy opieki zdrowotnej spoczywa na państwach członkowskich. Jego zdaniem obecna sytuacja powinna skłonić członków UE do refleksji na temat stworzenia wspólnej polityki zdrowotnej. - Dziwię się, że jeszcze nie wyszedł żaden polityk i nie zaproponował unii medycznej. Wielu obywateli państw unijnych chciałoby bardziej sprofesjonalizowanej i skoordynowanej polityki zdrowotnej w naszej przestrzeni. Istnieje potrzeba inwestycji, powstania nowych procedur, koordynacji działań i upowszechniania know-how oraz dobrych praktyk. Liczę, że niedługo będziemy o tym mówić – stwierdził Artur Kozłowski.

Podkreślił też wagę pomocy finansowej, jaką UE udziela państwom członkowskim. Wyliczył m.in. 100 mld euro na utrzymanie zatrudnienia czy 750 mld euro w ramach pandemicznego programu zakupów awaryjnych na zakupy prywatnych i publicznych papierów wartościowych, stanowiących pewien bufor bezpieczeństwa.

Do dyspozycji rządów państw unijnych jest kwota 37 mld euro z funduszów strukturalnych, które już są do wykorzystania, 3,1 mld z budżetu Unii na ograniczenie sytuacji kryzysowej tam, gdzie ona występuje oraz 800 mln euro z funduszu solidarności unii dla krajów dotkniętych kryzysem – powiedział prof. Kozłowski.

Za dobrze wydane środki finansowe uznał 140 mln euro na opracowanie szczepionek, nowych metod leczenia, badań diagnostycznych oraz 164 mln euro dla małych i średnich przedsiębiorstw i startupów, które zaprezentowały innowacyjne rozwiązania mające powstrzymać COVID-19. Obecnie na zgodę członków UE oczekuje inicjatywa przywódców Niemiec i Francji, zakładająca przekazanie dodatkowych 500 mld euro z budżetu unijnego na odbudowę gospodarki w państwach najbardziej doświadczonych kryzysem z powodu koronawirusa.

W jego opinii obecny kryzys będzie dla wspólnoty oraz świata biznesu pożyteczną lekcją. - Uczymy się w aspekcie logistyczno-produkcyjnym, że chyba zbyt łatwo oddaliśmy produkcję kluczowych dla nas asortymentów, np. leków, odległym krajom takim jak Chiny. Będziemy potrzebowali nowego ładu gospodarczego, takiej ‘modern, clean, healthy economy’ (nowoczesnej, czystej, zdrowej gospodarki), której jedną z podstaw będzie lokowanie inwestycji w ramach samej UE - powiedział Artur Kozłowski. - To może przynieść korzyść Polsce, która ma do zaoferowania dobrze przygotowane kadry i korzystne położenie na mapie. Spodziewam się, że może nie w tym roku, ale za kilka lat powinniśmy odczuć olbrzymi zastrzyk dla naszej gospodarki - zaznaczył.

- Możemy przypuszczać, że za jakiś czas będzie kolejna odsłona podobnego wirusa. Wierzę, że już wtedy wszystkie instytucje przygotują się do spokojnego przejścia przez kolejną trudną sytuację – podsumował dziekan.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
20.11.2025 07:42
Dimethyloaminopropylamine (DMAPA) – zakończenie konsultacji w sprawie zharmonizowanej klasyfikacji jako CMR
DMAPA jest diaminą wykorzystywaną w produkcji niektórych surfaktantów, będących składnikami wielu produktów do pielęgnacji, w tym mydeł, szamponów i kosmetyków codziennego użytkuShutterstock

24 października 2025 roku zakończył się okres konsultacji publicznych dotyczących zharmonizowanej klasyfikacji substancji dimethyloaminopropylamine (DMAPA) jako substancji CMR (rakotwórczej, mutagennej lub szkodliwej dla rozrodczości). Konsultacje były wynikiem złożonego rok wcześniej wniosku przez Austrię i miały na celu zebranie opinii przez zainteresowane strony. Planowane przyjęcie opiniowania w sprawie klasyfikacji to początek 2027 roku.

DMAPA posądzona o działanie reprotoksyczne i uczulające

Rok temu, 20 grudnia 2024 roku, Austria złożyła do weryfikacji notyfikację w sprawie zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania dimethyloaminopropylamine (DMAPA, numer CAS: 109-55-7; numer EC: 203-680-9). Substancja została zgłoszona do uznania za CMR o działaniu reprotoksycznym (Repr. 1B, H360) oraz jako czynnik uczulający skóry (Skin Sens. 1A, H317). Wszystko wskazuje na to, że w niedalekiej przyszłości DMAPA nie będzie znajdowała się już w produktach kosmetycznych.

Obecnie DMAPA jest regulowana w Załączniku III Rozporządzenia kosmetycznego 1223/2009, w którym określono limity i wymagania dla produktów zawierających tę substancję:

W przypadku produktów niespłukiwalnych maksymalne stężenie DMAPA w produkcie gotowym do użycia wynosi 2,5 proc.

Dodatkowo, zarówno dla produktów spłukiwalnych, jak i niespłukiwalnych, obowiązują następujące kryteria bezpieczeństwa:

  • substancja nie może być stosowana w połączeniu z systemami nitrozującymi,
  • minimalna czystość DMAPA powinna wynosić 99 proc.,
  • maksymalna zawartość amin drugorzędowych w surowcach nie może przekraczać 0,5 proc.,
  • maksymalna zawartość nitrozoamin w surowcach wynosi 50 μg/kg,
  • substancję należy przechowywać w pojemnikach niezawierających azotynów.

Nowe regulacje oraz planowana klasyfikacja DMAPA jako substancji reprotoksycznej i uczulającej podkreślają rosnące znaczenie bezpieczeństwa konsumentów i konieczność monitorowania surowców chemicznych stosowanych w kosmetykach. Producentom pozostaje śledzenie postępów procesu legislacyjnego oraz zaplanowanie dostosowania receptur do nadchodzących wymogów, aby zapewnić zgodność z przepisami i bezpieczeństwo produktów.

image

Kolejne składniki perfum zostaną wycofane? Jest opinia RAC w sprawie Bourgeonal, Cyclamen Aldehyde oraz Cyclemax

Co to znaczy dla branży?

Dimethyloaminopropylamine (DMAPA) jest diaminą wykorzystywaną w produkcji niektórych surfaktantów, będących składnikami wielu produktów do pielęgnacji, w tym mydeł, szamponów i kosmetyków codziennego użytku. Przyjęcie klasyfikacji CMR dla DMAPA oznacza, że substancja ta wkrótce nie będzie mogła być stosowana w produktach kosmetycznych, co wymusza na producentach dostosowanie receptur i procesów produkcyjnych.

Obecnie większość dostawców surowców chemicznych wycofała DMAPA ze swoich ofert, co sprawia, że branża kosmetyczna już rozpoczęła procesy adaptacyjne. Monitorowanie dalszych postępów prac legislacyjnych i aktualizacji w sprawie klasyfikacji DMAPA jest możliwe na stronie internetowej ECHA.

Aleksandra Kondrusik

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Prawo
19.11.2025 13:28
Siedem składników znika z suplementów diety. Nowa uchwała może zmienić cały rynek
Specjaliści, opierając się na najnowszych wynikach badań, stwierdzili, że siedem substancji stanowi zagrożenie dla zdrowia lub nie posiada wystarczających danych potwierdzających ich bezpieczeństwo toksykologiczne.Karolina Grabowska Kaboompics

Uchwała Zespołu ds. Suplementów Diety, działającego przy Radzie Sanitarno-Epidemiologicznej, wprowadza istotne zmiany w zakresie dopuszczalnych składników stosowanych w suplementach sprzedawanych w Polsce. Eksperci, analizując aktualne dane naukowe, wskazali siedem substancji, które ze względu na brak potwierdzonego bezpieczeństwa lub działanie farmakologiczne nie powinny znajdować się w legalnych preparatach. Zmiany mogą uderzyć szczególnie w segment suplementów na odchudzanie, wzmocnienie potencji i budowę masy mięśniowej – czyli kategorie, które odpowiadają za istotną część sprzedaży tego rynku.

Dokument podkreśla, że suplementy diety nie są lekami i nie mogą zawierać związków o działaniu terapeutycznym. Ich zadaniem jest wyłącznie uzupełnianie diety w składniki odżywcze. W oparciu o te kryteria oraz najnowsze dane toksykologiczne eksperci wytypowali siedem substancji zakazanych: chlorowodorek johimbiny i całą grupę johimbiny, pieprz metystynowy (kava kava), pankreatynę, ibutamoren (MK-677), DMAA, ligandrol oraz ostarynę. Wszystkie zostały ocenione jako niebezpieczne lub niewystarczająco przebadane pod względem bezpieczeństwa stosowania w populacji konsumentów.

Szczególną uwagę zwrócono na johimbinę, jeden z szeroko stosowanych składników „spalaczy tłuszczu” i preparatów na potencję. Eksperci wskazali na liczne działania niepożądane, takie jak podwyższone ciśnienie tętnicze, kołatanie serca czy bóle głowy. Podobne zastrzeżenia pojawiły się wobec pieprzu metystynowego, w którym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) dopatrzył się ryzyka uszkodzeń wątroby wynikających z obecności kawalaktonów. Obie substancje uznano za niezgodne z zasadą, zgodnie z którą żywność – a więc także suplementy – musi być bezpieczna dla zdrowia konsumentów.

Uchwała obejmuje również pankreatynę, czyli zestaw enzymów trawiennych pozyskiwanych z trzustki wieprzowej. Preparat ten ma zastosowanie stricte terapeutyczne, m.in. w leczeniu niewydolności trzustki, co wyklucza jego obecność w suplementach diety. Eksperci zakazali także ibutamorenu (MK-677), reklamowanego w środowisku fitness jako związek wspierający regenerację i przyrost masy mięśniowej, który w rzeczywistości działa poprzez pobudzanie wydzielania hormonu wzrostu.

Ostatnie trzy substancje na liście – DMAA, ligandrol i ostaryna – były od lat obecne na rynku produktów dla sportowców. DMAA, uznawana za związek o działaniu zbliżonym do amfetaminy, była powodem licznych zgłoszeń działań niepożądanych, takich jak nadciśnienie czy zaburzenia rytmu serca. Ligandrol i ostaryna, należące do grupy SARM, od dawna znajdują się w Światowym Kodeksie Antydopingowym, a ich stosowanie wiązano m.in. z ryzykiem uszkodzeń wątroby. Usunięcie wszystkich siedmiu składników z rynku ma według ekspertów zwiększyć bezpieczeństwo konsumentów i ograniczyć stosowanie środków o działaniu farmakologicznym w produktach, które nie podlegają reżimowi kontroli właściwemu dla leków.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
22. listopad 2025 13:16