Naczelny Sąd Administracyjny już wielokrotnie zajmował się kwestią orzeczeń inspekcji farmaceutycznej dotyczących zezwoleń aptecznych. Jednak w orzeczeniu wydanym 20 kwietnia po raz pierwszy merytorycznie ocenił dopuszczalność decyzji cofających aptece zezwolenie z powodu prowadzenia przez spółkę apteczną więcej niż 1 proc. aptek w województwie.
Zdaniem prawników reprezentujących Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET w tym i innych postępowaniach sądowych, wyrok ma charakter przełomowy.
– W ustnym uzasadnieniu NSA wprost potwierdził dominującą w orzecznictwie tego sądu linię, zgodnie z którą art. 99 ust. 3 PF znajduje zastosowanie wyłącznie na etapie wydawania nowego zezwolenia – wyjaśnia adwokat Marcin Tomasik.
Dodaje, że dotychczas NSA wyrażał ten pogląd oceniając negatywnie decyzje inspekcji, w których organy odmawiały przedsiębiorcom zmiany zezwolenia. Tym razem analogiczne rozumowanie sąd zastosował wobec decyzji, którą zezwolenie próbowano cofnąć.
NSA zwrócił też uwagę, że art. 37ap PF (ogólny przepis umożliwiający cofanie zezwoleń przewidzianych w Prawie farmaceutycznym) powinien być wykładany w świetle art. 103 PF, czyli szczegółowego przepisu o cofaniu zezwoleń aptecznych, w którym próżno szukać przekroczenia 1 proc. jako przesłanki cofnięcia.
– Mamy do czynienia już z drugą w tym roku nowością w orzecznictwie NSA dotyczącą ograniczeń własnościowych na rynku aptecznym. Wcześniej ZPA PharmaNET uczestniczył w postępowaniu, w którym NSA po raz pierwszy uchylił decyzje inspekcji, które próbowały stosować ograniczenia wprowadzone tzw. Apteką dla Aptekarza wobec zezwoleń sprzed jej wejścia w życie. Teraz sąd ten wprost wykluczył, aby przekroczenie 1 proc. mogło być przesłanką cofnięcia zezwolenia – zwraca uwagę adwokat Filip Gołba.
Według prawników na doniosłość postępowania wskazuje również liczba jego uczestników. Wyrok sądu I instancji, poza spółką apteczną oraz ZPA PharmaNET zaskarżył też Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. Do postępowania dołączyły ponadto trzy inne organizacje społeczne oraz prokurator.
Informują oni również, że na razie ani ostatnie orzeczenie, ani wspomniane orzeczenia dotyczące bezprawności wstecznego stosowania Apteki dla Aptekarza, nie zostały jeszcze uzasadnione na piśmie.