Pożar w zakładzie BASF w Ludwigshafen powoduje zakłócenia w dostawach kluczowych składników

Chociaż Indonezja wciąż odpowiada za ponad dwie trzecie globalnej produkcji goździków, większość surowca trafia na rynek krajowy. Od 2020 roku kraj ten ustąpił jednak miejsca Madagaskarowi jako największy eksporter goździków na świecie – wynika z danych Banku Światowego. Malejące zbiory i wahania klimatyczne zagrażają nie tylko lokalnemu rolnictwu, ale także pozycji Indonezji na globalnym rynku przypraw. Goździki są szeroko wykorzystywane w branży kosmetycznej ze względu na swoje właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne, aromatyczne i pobudzające krążenie. Najczęściej stosuje się olejek eteryczny z goździków (INCI: Clove Oil), pozyskiwany z pąków kwiatowych lub liści drzewa goździkowego (Syzygium aromaticum). 

Plantatorzy goździków z wyspy Ternate w Indonezji, gdzie przyprawa ta od wieków odgrywała kluczową rolę w lokalnej gospodarce, dziś zmagają się nie z kolonialnymi zakazami uprawy, lecz z coraz bardziej nieprzewidywalnym klimatem. Jauhar Mahmud, 61-letni rolnik z podnóży wulkanu Gamalama, zauważa w rozmowie z AFP, że obecne warunki pogodowe są skrajnie zmienne: „Deszczu jest dużo – to dobre przy sadzeniu, ale zbiór staje się niepewny.” Goździki, by wykształcić odpowiedni aromat i smak, wymagają określonej temperatury i wilgotności.

W korzystnym sezonie jedno z 150 drzew Jauhara potrafiło wydać nawet 30 kilogramów cennej przyprawy, używanej w przemyśle spożywczym, perfumeryjnym, a także do produkcji tradycyjnych papierosów. Jednak zmienna pogoda prowadzi do wahań cen, które obecnie oscylują między 5,30 a 7,40 dolarów (4,65–6,50 euro) za kilogram. Przekłada się to na niepewne dochody, zwłaszcza że goździki nie owocują co roku – są silnie uzależnione od sezonowych warunków atmosferycznych.

Odpowiednie przygotowanie placówek handlowych oraz świadomość nowych obowiązków mogą znacząco ułatwić proces wdrażania nowych przepisów i sprawić, że system zacznie funkcjonować w sposób sprawny i efektywny. 

System kaucyjny opiera się na prostym mechanizmie, w którym konsumenci, kupując produkty w opakowaniach kaucyjnych, płacą kaucję, którą mogą odzyskać po zwrocie pustego opakowania. Rozwiązanie to obejmie butelki plastikowe, szklane oraz puszki aluminiowe, a jego nadrzędnym celem jest poprawa efektywności recyklingu i zmniejszenie ilości odpadów niewykorzystanych ponownie.

Kluczowym elementem systemu będzie sieć punktów zbiórki, które będą obsługiwać zwrot opakowań i zwrot kaucji. Właściciele sklepów o powierzchni powyżej 200 mkw. zostaną zobowiązani do przyjmowania pustych opakowań, natomiast mniejsze placówki będą mogły dobrowolnie przystąpić do systemu, co może okazać się korzystnym rozwiązaniem zarówno z punktu widzenia klientów, jak i samego sklepu. W praktyce jednak od stycznia 2026 roku, prowadząc sprzedaż w opakowaniach szklanych, będą zobowiązane prowadzić ich zbiórkę.

Czytaj też: Segregacja odpadów nadal popularniejsza niż zwrot

Systemy sprzedażowe do obsługi kaucji

Nowe przepisy nakładają na przedsiębiorców konkretne obowiązki, wśród których najważniejszym jest stworzenie odpowiednich warunków do odbioru pustych opakowań. W praktyce oznacza to konieczność wygospodarowania miejsca na przechowywanie zwróconych butelek i puszek oraz dostosowanie przestrzeni sklepowej do nowych procesów logistycznych.

W wielu przypadkach właściciele sklepów będą musieli zdecydować, czy opierać się na manualnym odbiorze zwrotów, czy też zainwestować w automaty zwrotne. Oprócz aspektów logistycznych, istotnym elementem systemu kaucyjnego będzie zarządzanie finansami związanymi z kaucją. 

Sklepy będą pełnić funkcję pośredników między konsumentami a operatorami systemu, co wymaga wprowadzenia odpowiednich procedur księgowych i raportowych oraz dostosowania systemów sprzedażowych do obsługi kaucji. W wielu przypadkach niezbędne będą również szkolenia pracowników, którzy będą musieli sprawnie obsługiwać zwroty opakowań i wyjaśniać klientom zasady działania systemu.

Nowe realia dla sklepów

Magdalena Markiewicz, prezes PolKa – Polska Kaucja

mat.prasowe

System kaucyjny to rozwiązanie, które wymaga od przedsiębiorców odpowiedniego przygotowania, ale jednocześnie niesie ze sobą potencjalne korzyści. 

Korzyści systemu kaucyjnego dla środowiska i dla przedsiębiorców

– Sklepy, które w odpowiedni sposób dostosują się do nowych wymagań, mogą liczyć na zwiększone zainteresowanie klientów, poprawę wizerunku oraz większą lojalność konsumentów, którzy będą chętnie korzystać z punktów zbiórki w swojej okolicy. W najbliższych miesiącach kluczowe będzie zapewnienie sprawnej komunikacji na temat zasad działania systemu, zarówno wewnątrz firm, jak i wśród konsumentów. Właściciele sklepów powinni zadbać o to, aby ich klienci byli świadomi wprowadzanych zmian i rozumieli, jak korzystać z systemu zwrotów. Jasna i przejrzysta informacja na temat sposobu zwracania opakowań, wysokości kaucji oraz lokalizacji punktów zbiórki może znacząco wpłynąć na skuteczność całego mechanizmu – mówi Michał Pląska, dyrektor operacyjny – Centrum Innowacji Retail w COMP S.A.

System kaucyjny w dłuższej perspektywie może przynieść wiele korzyści zarówno dla środowiska, jak i dla przedsiębiorców. Wymaga jednak odpowiedniego przygotowania, organizacji i zaangażowania ze strony właścicieli sklepów. 

Kluczowe będzie nie tylko dostosowanie przestrzeni sklepowej i wdrożenie nowych procesów, ale również edukacja klientów oraz ścisła współpraca z operatorami. Wprowadzenie systemu kaucyjnego to duża zmiana, ale odpowiednio zaplanowane działania mogą sprawić, że stanie się on skutecznym narzędziem wspierającym rozwój gospodarki obiegu zamkniętego i poprawę efektywności recyklingu w Polsce.

Czytaj też: L’Oréal, Chanel, Sephora i 8 innych firm dołącza do nowej koalicji na rzecz zrównoważonego rozwoju