StoryEditor
Surowce
20.10.2022 00:00

Spilantol – czym jest i jakich efektów można się spodziewać po kosmetykach z jego zawartością

Siłą napędową współczesnego przemysłu kosmetycznego są surowce naturalne. Konsumenci coraz częściej sięgają bowiem po kosmetyki inspirowane naturą. Walcząc ze zmarszczkami, oprócz rozwiązań proponowanych przez chirurgię plastyczną, poszukują nowych surowców o potwierdzonej skuteczności. Doskonałą propozycją są dla nich produkty ze spilantolem – nazywanym naturalnym ziołowym botoksem, o którym Wiadomościom Kosmetycznym opowiada Mirosława Grymel, adiunkt Katedry Chemii Organicznej, Bioorganicznej i Biotechnologii na Politechnice Śląskiej.

Składnikiem 2021 roku był bakuchiol, czyli botaniczny retinol. Czy przyszły rok ma szansę należeć do spilantolu? Czym jest ten składnik?

Spilantol izolowany z rośliny Acmella oleracea posiada szereg cennych właściwości, m.in. działanie ujędrniające, napinające, wygładzające i miejscowo znieczulające. Jest bardzo prawdopodobne, że spilantol jako naturalny, nieinwazyjny składnik już wkrótce zrewolucjonizuje codzienną pielęgnację twarzy.

Jak i kiedy trafił do kosmetologii? Skąd pomysł na wykorzystanie go w kremach i serach?

Już w 1975 roku dr Freedman, obserwując obyczaje Indian odkryła, że żucie świeżo zerwanych kwiatów lub liści rośliny Acmella oleracea wywołuje mrowienie i drętwienie języka, które przechodzi w łagodny efekt znieczulający. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu i miejscowo znieczulającemu ekstrakty, zawierające spilantol znajdują zastosowanie jako komponenty past do zębów oraz przeciwbólowych żeli stomatologicznych. 

Nieco później, zainteresowanie przemysłu kosmetycznego wzbudziła zdolność spilantolu do zmniejszania napięcia mięśni podskórnych twarzy, co w efekcie prowadzi do redukcji zmarszczek mimicznych. W ciągu ostatnich lat spilantol coraz częściej pojawia się w seriach kosmetyków przeciwstarzeniowych i przeciwzmarszczkowych (INCI: Spilanthes Acmella Extract).

Jak działa na skórę? Czy rzeczywiście efekty z jego stosowania są porównywalne do klasycznego botoksu?

Spilantol hamuje skurcze mięśni podskórnych twarzy i zmniejsza ich napięcie, przyczyniając się tym samym do redukcji zmarszczek mimicznych na czole, wokół ust i w okolicach oczu. Może być aplikowany bezpośrednio na skórę, co jest niewątpliwą zaletą, ponieważ zabiegi wymagające iniekcji, w których dochodzi do przerwania ciągłości skóry wiążą się z pewnym ryzykiem powikłań.

Zastosowanie spilantolu w kompozycji kosmetycznej wywołuje działanie podobne do toksyny botulinowej. Krótkotrwale blokuje on skurcze mięśni i przewodzenie impulsu nerwowego, nie wywołując przy tym degradacji synaps i białek odpowiedzialnych za przekazywanie skurczów nerwowych. Różnica polega więc na długości i sile dezaktywacji mięśni.

Komu należy polecać preparaty z jego zawartością?

Preparaty zawierające spilantol to idealna pielęgnacja każdego typu skóry – również wrażliwej – z objawami starzenia. Mogą być polecane zarówno dla kobiet jak i dla mężczyzn, do stosowania na dzień i na noc.

Składniki roślinne nie muszą być wcale łagodne dla skóry. Czy są jakieś przeciwskazania do stosowania spilantolu lub efekty, które powinny niepokoić?

Preparaty zawierające spilantol są bardzo dobrze tolerowane.

Jak rozpoznać dobry kosmetyk ze spilantolem? Czy składnik powinien być wspierany w kremie czy serum przez inne substancje, np. takie, które polepszą jego wnikanie w głąb skóry?

Spilantol wykazuje dobre właściwości migracji przez wszystkie warstwy skóry, co daje możliwość docierania bezpośrednio do mięśni. Nie ma więc potrzeby wzmacniania jego działania poprzez obecność innych substancji aktywnych. 

Dobry kosmetyk ze spilantolem powinien dobrze się wchłaniać, nie pozostawiając tłustej warstwy. Powinien też widocznie ujędrniać i wygładzać skórę. Warto tez wiedzieć, że przy odpowiednim stężeniu spilantolu w preparacie odczuwalne jest delikatne mrowienie.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
17.09.2025 15:31
Polmlek zbuduje pierwszą w Europie linię produkcji „różowego złota” - laktoferyny
Czy laktoferyna stanie się nowym superskładnikiem w kosmetykach?Pixabay

W Lidzbarku Warmińskim powstaje unikatowa instalacja do produkcji laktoferyny – białka określanego mianem „różowego złota” ze względu na jego szerokie właściwości prozdrowotne. Laktoferyna wspiera odporność, działa przeciwzapalnie, przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie. Nowoczesna linia, opracowana przez Grupę Polmlek we współpracy z Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu, ma pozwolić na uzyskanie białka o czystości sięgającej aż 98 proc., co będzie najwyższym wynikiem na rynku europejskim.

Projekt został najwyżej oceniony w konkursie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju „Ścieżka SMART”. Jego wartość szacowana jest na blisko 80 mln zł, z czego 30,5 mln zł stanowi dofinansowanie z Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki. Realizacja przedsięwzięcia potrwa do maja 2027 r. i obejmuje zarówno rozwój technologii, jak i uruchomienie produkcji w nowoczesnym zakładzie w Lidzbarku Warmińskim.

Polmlek, który eksportuje swoje produkty do ponad 150 krajów, widzi w laktoferynie szansę na dalszą ekspansję zagraniczną i wejście na nowe rynki, w tym do branży farmaceutycznej. Profesor Wojciech Białas, współtwórca projektu, podkreśla, że współpraca przemysłu i nauki daje realną szansę na stworzenie w Polsce centrum innowacji biotechnologicznych, które mogą zrewolucjonizować zarówno sektor zdrowotny, jak i kosmetyczny.

Pozyskiwanie laktoferyny to strategiczny krok na drodze badań nad frakcjonowaniem mleka i serwatki. Laktoferyna z Lidzbarka będzie podstawą szerokiej gamy produktów branży farmaceutycznej, ale także suplementów diety – chcemy być obecni szerzej na rynku żywności funkcjonalnej, a nawet beauty, a przede wszystkim wejść na cenny rynek pharmacy

powiedział Marcin Witulski, prezes Polmleku, portalowi Dla Handlu.

Laktoferyna, naturalnie występująca w mleku kobiecym i zwierzęcym, jest szczególnie bogata w siarze – pierwszym mleku matki. Jej główną funkcją jest wiązanie i transport żelaza, co sprawia, że odgrywa kluczową rolę w obronie organizmu przed patogenami. Dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym, przeciwgrzybiczym i przeciwzapalnym uznawana jest za białko przyszłości, które może wspierać leczenie chorób cywilizacyjnych oraz stać się cennym składnikiem nowoczesnych preparatów kosmetycznych.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
09.09.2025 08:18
SCCS oceni bezpieczeństwo stosowania heliotropiny
W perfumerii heliotrop jest ceniony przede wszystkim za swoją zdolność do dodawania głębi i ciepła kompozycjom zapachowym. Charakteryzuje go słodki, lekko pudrowy zapach z nutami wanilii i migdałów wirestock

Komisja Europejska zwróciła się do Komitetu ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS) z wnioskiem o przeprowadzenie oceny bezpieczeństwa stosowania substancji chemicznej Heliotropine (Numer CAS: 120-57-0, Numer EC: 204-409-7). Substancja ta planowana jest do wykorzystania jako składnik kompozycji zapachowych, przy czym przewidziane jest jej stosowanie w maksymalnym stężeniu do 1,8 proc., wyłącznie w produktach przeznaczonych dla osób dorosłych.

Mandat KE w tej sprawie został zatwierdzony przez Komitet SCCS podczas posiedzenia plenarnego, które odbyło się 26 czerwca 2025 roku. Dokumentacja związana z niniejszym mandatem jest dostępna na oficjalnej  stronie internetowej Komitetu SCCS, co pozwala zainteresowanym stronom oraz ekspertom na zapoznanie się z pełnym zakresem wniosku oraz przedstawionymi danymi naukowymi.

Działanie Komisji Europejskiej wynika z wcześniejszej opinii, opublikowanej 17 września 2024 r. przez Komitet ds. Oceny Ryzyka (RAC), w której substancja Heliotropine została sklasyfikowana jako toksyczna dla rozrodczości w kategorii Repr. 1B. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, substancje sklasyfikowane jako CMR kategorii 1A lub 1B, zgodnie z częścią 3 załącznika VI do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 (CLP), co do zasady nie mogą być wykorzystywane w produktach kosmetycznych, z uwagi na ryzyko dla zdrowia konsumentów. Istnieje jednak możliwość zastosowania takich substancji w drodze wyjątku, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów bezpieczeństwa.

Złożenie mandatu przez KE w odniesieniu do Heliotropine stanowi część procedury derogacyjnej, uregulowanej w art. 15 ust. 2 lit. d Rozporządzenia kosmetycznego 1223/2009/WE. Procedura ta umożliwi dalsze stosowanie substancji zaklasyfikowanych jako CMR w produktach kosmetycznych, ale wyłącznie po wykazaniu ich bezpieczeństwa dla konsumentów przez Komitet SCCS. 

Pozytywne rozpatrzenie mandatu przez SCCS jest niezbędnym warunkiem dopuszczenia Heliotropine do użycia w produktach kosmetycznych, nawet przy zachowaniu ograniczonego stężenia w produktach przeznaczonych wyłącznie dla osób dorosłych.

Mandat SCCS – cele i obszary oceny

Zakres zadań, które zostały objęte mandatem SCCS, obejmują trzy poniższe aspekty:

Ocena bezpieczeństwa Heliotropine w kompozycjach zapachowych dla dorosłych 

Komitet SCCS ma określić, czy w świetle przedstawionych danych oraz biorąc pod uwagę możliwą klasyfikację jako substancji reprotoksycznej kategorii 1B (zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 - rozporządzenie CLP) oraz warunku określonego w art. 15 ust. 2 lit. d rozporządzenia (WE) nr 1223/2009, uważa heliotropinę za bezpieczną, gdy jest stosowana jako składnik w kompozycji zapachowych wyłącznie dla dorosłych, w stężeniu do 1,8 proc.

Określenie maksymalnego bezpiecznego stężenia 

Jeżeli SCCS uzna, że proponowane stężenie 1,8 proc. nie jest bezpieczne, Komitet powinien wskazać jakie stężenie Heliotropine mogłoby być do zastosowania w produktach kosmetycznych bez ryzyka dla konsumentów

Identyfikacja dodatkowych zastrzeżeń naukowych 

Komitet SCCS ma również wskazać wszelkie inne potencjalne zagrożenia bezpieczeństwa związane ze stosowaniem heliotropiny w produktach kosmetycznych, w tym również możliwe działanie toksykologiczne, narażenie inhalacyjne czy interakcji z innymi surowcami kosmetycznymi.

Wstępna publikacja opinii SCCS dotycząca niniejszego mandatu przewidziana jest na koniec marca 2026 roku. Opinia ta będzie stanowiła podstawę dla Komisji Europejskiej do podjęcia decyzji, czy Heliotropine będzie mogła być dalej stosowana w produktach kosmetycznych.

Heliotropina: właściwości i zastosowanie w produktach kosmetycznych

Heliotropina (Numer CAS: 120-57-0, Numer EC: 204-409-7), znana również piperonal, jest aromatycznym związkiem powszechnie wykorzystywanym w przemyśle kosmetycznym i perfumeryjnym. Charakteryzuje się przyjemnym kwiatowo-słodkim zapachem, który sprawia, że jest cenionym składnikiem kompozycji zapachowych. Naturalnie występuje w niektórych olejkach eterycznych, jednak ze względów ekonomicznych i technologicznych częściej wytwarza się ją syntetycznie. 

Heliotropina:

znajduje szerokie zastosowanie w perfumach, balsamach, kremach, żelach pod prysznic oraz dezodorantach. W recepturach kosmetycznych nie tylko nadaje przyjemny zapach produktom, ale także pełni funckję fiksatywu, co oznacza, że pomaga stabilizować oraz przedłużać trwałość innych nut zapachowych. Dodatkowo, działa jako substancja maskująca, neutralizuje niepożądany zapach innych surowców, tym samym końcowy produkt uzyskuje przyjemniejszy aromat.

Jak decyzje Komitetu SCCS mogą zmienić rynek kosmetyczny?

Ocena bezpieczeństwa heliotropiny przeprowadzona przez Komitetu ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS) ma istotne konsekwencje dla całej branży. Jeśli substancja zostanie uznana przez Komitet za potencjalnie szkodliwą, jej stosowanie w kosmetykach mogłoby zostać całkowicie zakazane lub znacząco ograniczone. Dla producentów oznaczałoby to konieczność dostosowania receptur oraz znalezienia alternatywnych substancji zapachowych.

Takie zmiany wiązałyby się z wyzwaniami logistycznymi, finansowymi i marketingowymi, a także wymagałyby szybkiej reakcji na zmieniające się wymagania legislacyjne oraz  oczekiwania konsumentów w zakresie bezpieczeństwa produktów. 

Również ważne są konsekwencje dla użytkowników końcowych, czyli konsumentów produktów kosmetycznych. Opinie SCCS wpływają na poziom bezpieczeństwa dostępnych na rynku produktów, a także mogą wzmacniać znaczenia trendu Clean Beauty, w którym konsumenci oczekują kosmetyków opartych na,,czystych” i bezpiecznych surowcach. Szczególne znaczenie ocena Komitetu SCCS może mieć dla rynku perfumeryjnego, ze względu na obecność heliotropiny w wielu popularnych wodach toaletowych oraz perfumowanych. 

Zmiana w regulacjach lub ograniczenie tej substancji mogłoby skutkować modyfikacją profili zapachowych w znanych produktach, co bezpośrednio wpłynęłoby na  identyfikację marek kosmetycznych przez konsumentów.

W praktyce opinia SCCS może stać się ważnym punktem odniesienia dla przyszłych decyzji zarówno regulatorów, jak i producentów kosmetyków. Dla branży perfumeryjnej oraz producentów pozostałych produktów kosmetycznych oznacza to konieczność monitorowania oceny oraz przeanalizowanie możliwych skutków dla receptur oraz strategii marketingowych, a także przygotowanie się na możliwe zmiany w  łańcuchu dostaw. 

Aleksandra Kondrusik 

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
18. wrzesień 2025 10:01