StoryEditor
Apteki
28.01.2019 00:00

PMR: Zmniejszy się siła przetargowa sieci aptek wobec hurtowni

Rynek hurtu aptecznego nie będzie rósł tak dynamicznie jak w latach ubiegłych. Jednak przed większym wyhamowaniem ustrzegą go takie zjawiska jak ograniczenie rozwoju sieci placówek aptecznych. Zmniejszy się tym samym ich siła przetargowa wobec hurtowni, co pozwoli na utrzymanie lub nawet podniesienie cen w hurcie – wynika z raportu PMR „Rynek dystrybucji farmaceutycznej w Polsce 2019. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2019-2024”.

Według raportu PMR „Rynek dystrybucji farmaceutycznej w Polsce 2019. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2019-2024”, w ciągu pięciu najbliższych lat wartość sprzedaży hurtowej do aptek będzie rosła średnio 4,5 proc. rocznie. Wobec niedawnych średniorocznych wzrostów – o prawie 6 proc. w latach 2007-2018 – oznacza to spadek dynamiki na rynku hurtu aptecznego.

Tanie marki własne obniżają wartość rynku

Za te spadki odpowiadać będzie m.in. polityka refundacyjna państwa skoncentrowana na lekach generycznych. Prowadzi to do znaczących spadków cen leków refundowanych, których nie równoważy wzrost wolumenu sprzedaży. Nie lepiej jest w obszarze leków OTC. Dla zysków z ich sprzedaży zagrożeniem jest rosnące portfolio tanich marek własnych oferowanych przez czołowe hurtownie i sieci.

Kolejnym problemem, na który wskazuje PMR, są przepisy ustawy o VAT, które weszły w życie 1 lipca 2018 r. Regulują one sposób zapłaty za fakturę VAT zwany mechanizmem podzielonej płatności (split payment). Może to doprowadzić do kłopotów z płynnością finansową hurtowni farmaceutycznych, które dotychczas korzystały z podatku VAT do czasu rozliczenia z urzędem skarbowym. Przy równoczesnych opóźnieniach w regulowaniu należności przez apteki może to spowodować duże problemy dla hurtowni.

Słabnie siła negocjacyjna sieci aptek 

Tym negatywnym zjawiskom towarzyszyć jednak będą czynniki wpływające pozytywnie na rynek hurtu aptecznego. Jednym z nich jest spodziewane ograniczenie rozwoju sieci, a tym samym zmniejszenie ich siły przetargowej wobec hurtowni, co wiąże się ze wzrostem cen.

Bardziej znaczącemu wyhamowaniu dynamiki wzrostów zapobiegać będą też czynniki epidemiologiczne oraz rozwój Programu 75+. Motorami rozwoju rynku będą takie kategorie, jak leki hormonalne i leki stosowane w chorobach krwi i układu krwiotwórczego.

Zgodnie z raportem, na wyniki hurtowni farmaceutycznych będą mieć również czynniki makroekonomiczne. Wysoka dynamika konsumpcji gospodarstw domowych, dobra sytuacja na rynku pracy i wzrost dochodu rozporządzalnego istotnie przyczynią się do wzrostu wartości rynku sprzedaży leków do aptek.

Rośnie grupa konsumentów leków 

W ocenie PMR, nie bez znaczenia pozostaje też czynnik demograficzny, a więc malejąca liczba osób w wieku produkcyjnym i przedprodukcyjnym oraz rosnąca liczba osób w wieku poprodukcyjnym. Wzrost udziału osób starszych, będących istotną grupą konsumentów leków, pozytywnie wpłynie na popyt, zwiększając tym samym wartość sprzedaży leków do aptek.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Apteki
11.08.2025 13:25
Apteki przeciw systemowi kaucyjnemu – farmaceuci apelują o wyłączenie swoich placówek
Shutterstock

Od 1 października w Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny obejmujący plastikowe butelki do 3 litrów, puszki do 1 litra oraz szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra. Kaucja wyniesie odpowiednio 50 groszy lub 1 zł i będzie zwracana bez konieczności okazania paragonu. Obowiązek przyjmowania opakowań obejmie sklepy o powierzchni powyżej 200 m kw., podczas gdy mniejsze punkty będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie. W przypadku aptek, które sprzedają napoje, regulacje te mogą mieć ograniczony wpływ, ponieważ większość z nich nie przekracza wymaganego metrażu.

Naczelna Rada Aptekarska (NRA) sprzeciwia się jednak włączeniu aptek do systemu kaucyjnego. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Marek Tomków podkreśla, że apteka, mimo iż jest placówką detaliczną, pełni przede wszystkim funkcję ochrony zdrowia. Wskazuje też, że prawo farmaceutyczne nie przewiduje zwrotu żadnych produktów – nawet pełnowartościowych leków czy suplementów diety – a tym bardziej brudnych butelek czy opakowań po piwie. Zdaniem Tomkowa apteki, które będą zobowiązane do uczestnictwa w systemie, zrezygnują ze sprzedaży napojów objętych kaucją, co będzie najprostszym rozwiązaniem.

Według cytowanego przez DlaHandlu.pl dr. Wojciecha Rożdżeńskiego z Wydziału Prawa i Administracji UW, realne ryzyko pojawienia się w aptekach butelek po piwie jest minimalne, ponieważ placówki te nie mogą sprzedawać alkoholu. Zaznacza, że obowiązek uczestnictwa w systemie kaucyjnym dotyczyć będzie tylko aptek o powierzchni powyżej 200 m kw., a takich jest w Polsce bardzo niewiele. Podkreśla też, że kaucja nie obejmie opakowań po lekach ani wyrobach medycznych, których odbiór należy do obowiązków gmin.

Farmaceuci z całego kraju zainicjowali petycję do ministry klimatu i środowiska Pauliny Hennig-Kloski, domagając się wyłączenia aptek z systemu kaucyjnego. Autorką apelu jest farmaceutka ze Świebodzina, a do piątkowego popołudnia pod dokumentem podpisało się blisko 3 tys. osób. W piśmie podkreślono, że przyjmowanie brudnych butelek i puszek w miejscu przechowywania leków jest nie do pogodzenia z zasadami bezpieczeństwa zdrowotnego. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiedziało jednak, że nie planuje wyłączenia żadnych jednostek handlowych ani kategorii opakowań objętych nowymi przepisami.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Apteki
22.07.2025 16:32
TSUE podważa polski zakaz reklamy aptek – możliwe zmiany w dostępie do informacji dla pacjentów
Zakaz reklamy aptek może odejść niedługo do lamusa.Shutterstock

W czerwcu Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że obowiązujący w Polsce całkowity zakaz reklamy aptek narusza unijne prawo, w szczególności dyrektywę o handlu elektronicznym oraz zasady swobody przedsiębiorczości i świadczenia usług.

Trybunał zaznaczył, że choć państwa członkowskie mogą wprowadzać ograniczenia dotyczące reklamy, nie mogą one całkowicie uniemożliwiać aptekom informowania o swojej działalności. Obecne przepisy zezwalały jedynie na publikację lokalizacji apteki i godzin otwarcia, co w świetle orzeczenia TSUE uznane zostało za zbyt restrykcyjne.

Wyrok nie skutkuje natychmiastowym zniesieniem zakazu – TSUE nie ma kompetencji do uchylania przepisów krajowych – ale obliguje Polskę do ich zmiany. Choć orzeczenie nie jest jeszcze prawomocne, jest wykonalne, co oznacza, że polskie władze muszą je respektować. W przypadku niewdrożenia odpowiednich zmian legislacyjnych, Polska może zostać obciążona karami finansowymi – zarówno dziennymi, jak i ryczałtowymi – za niewykonanie wyroku Trybunału.

W aptece, oprócz szczepień, możemy na przykład uzyskać usługę opieki farmaceutycznej. Czyli pacjent np. z nadciśnieniem technicznym, cukrzycą może się zwrócić do farmaceuty z prośbą, żeby w ramach opieki farmaceutycznej udzielił mu informacji, jakie leki czy też jakie wyroby powinien stosować w ramach leczenia, inne niż te, które przepisze mu lekarz – mówi prawniczka. – Nie zawsze pacjent wie o tym, że może poprosić farmaceutę o wystawienie recepty farmaceutycznej, a proszę sobie wyobrazić, że w piątek wieczorem pacjent przychodzi do apteki z nieprawidłowo wystawioną receptą przez lekarza. Jeżeli jest to lek na kontynuację leczenia, ale pacjent ma jeszcze w domu zapas leku, to nie ma problemu, może wrócić do lekarza, ale czasem jest tak, że lek mu się kończy dokładnie w piątek. Pacjenci nie wiedzą o takich możliwościach, więc będą mogli się z nimi zapoznać.

– mówi w wypowiedzi dla agencji Newseria dr Anna Banaszewska, radczyni prawna i magistra farmacji.

Dotychczasowe egzekwowanie zakazu bywało restrykcyjne. Przykładowo, Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny mógł nałożyć karę za eksponowanie w aptece treści mogących sugerować reklamę, takich jak hasła promujące usługi. Teraz sytuacja prawna się zmienia – właściciele aptek mogą zyskać możliwość legalnego komunikowania się z pacjentami, co może przełożyć się na większą świadomość społeczną w zakresie usług farmaceutycznych.

Naczelna Rada Aptekarska (NRA) wyraziła zaniepokojenie możliwym chaosem prawnym, do którego może doprowadzić brak jasnych przepisów przejściowych. NRA zaapelowała do Ministerstwa Zdrowia o pilne uregulowanie sytuacji, obawiając się m.in. nadmiernej komercjalizacji sektora. Zdaniem samorządu aptekarskiego, bez precyzyjnych regulacji może dojść do rywalizacji cenowej i faworyzowania dużych sieci aptek kosztem mniejszych, indywidualnych placówek.

Wśród najważniejszych wyzwań, jakie stoją przed ustawodawcą, NRA wskazuje konieczność wyznaczenia wyraźnej granicy między informowaniem pacjentów a reklamą. Kluczowe będzie także zapewnienie równych warunków konkurencji i ochrona wartości zawodu farmaceuty, który pełni ważną funkcję społeczną i zdrowotną. Ostateczny kształt zmian pozostaje kwestią otwartą, jednak jedno jest pewne – Polska musi zmodyfikować przepisy zgodnie z wyrokiem TSUE.

Zobacz też: Czy apteki w Polsce będą mogły się reklamować? Jest wyrok TSUE!

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
02. wrzesień 2025 07:09