StoryEditor
Prawo
18.01.2021 00:00

UOKiK podsumował 2019 rok: Prawie pół miliarda zł nałożonych kar

Ponad 950 decyzji z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, prawie 425 mln zł nałożonych kar, więcej niż 800 wydanych istotnych poglądów w sprawach sądowych. To tylko niektóre przykłady działań UOKiK w 2019 roku, które urząd przedstawił w obszernym raporcie.

Jak podkreśla prezes UOKiK, Tomasz Chróstny, kompetencje prezesa UOKiK są znacznie szersze niż wskazuje nazwa.

- Zajmujemy się także monitorowaniem systemu nadzoru rynku, aby polscy konsumenci kupowali bezpieczne produkty dobrej jakościW 2019 roku wydaliśmy ponad 950 decyzji, nałożyliśmy pierwszą karę za nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej oraz najwyższe w historii kary za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów oraz stosowanie klauzul niedozwolonych. Jednak to nie liczby są najważniejsze w naszej działalności, ale pomoc konsumentom, dbanie o równe szanse dla uczestników rynku oraz uczciwą konkurencję – mówi.

OCHRONA KONKURENCJI

Praktyki ograniczające konkurencję

W 2019 roku prezes UOKiK wszczął 56 postępowań wyjaśniających i 14 postępowań antymonopolowych, w tym 13 postępowań dotyczących niedozwolonych porozumień i 1 w sprawie nadużywania pozycji dominującej. Ponadto urząd wystosował 82 wystąpienia miękkie do przedsiębiorców. Polegają one na żądaniu zmiany bądź eliminacji nieuczciwych działań.

UOKiK wydał w 2019 roku 12 decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, z czego 11 dotyczyło niedozwolonych porozumień horyzontalnych, a jedna porozumienia wertykalnego.  Łączne kary finansowe za praktyki ograniczające konkurencję wyniosły 5,2 mln zł. W dwóch przypadkach sankcje obniżono dzięki programowi łagodzenia kar leniency. Polega on na łagodniejszym traktowaniu uczestnika niedozwolonego porozumienia, jeśli dostarczy istotne dowody i współpracuje z urzędem. W 2019 r. przedsiębiorcy złożyli siedem wniosków o objęcie programem.

Od kwietnia 2017 r. funkcjonuje w UOKiK program „Sygnalista”, w ramach którego przekazywane są anonimowe sygnały dotyczące potencjalnych naruszeń prawa konkurencji. Początkowo sygnaliści mogli nawiązywać kontakt z Urzędem mailowo lub za pośrednictwem infolinii. Od grudnia 2019 r. zgłoszenia można dokonać za pomocą specjalnej, zapewniającej pełną anonimowość, platformy internetowej.

W 2019 roku do UOKiK wpłynęło 1531 powiadomień od anonimowych sygnalistów, w tym 57 przez nową platformę. Niektóre z nich zostały wykorzystane podczas 8 przeszukań, które urząd przeprowadził w siedzibach 23 przedsiębiorców. Przeszukanie to narzędzie stosowane w sytuacjach, kiedy zachodzi podejrzenie, że dany podmiot posiada dowody na stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję. Prowadzone jest wyłącznie po uzyskaniu zgody sądu i najczęściej przy wsparciu policji.

Kontrola koncentracji

Ochrona konkurencji to także kontrola koncentracji. W 2019 roku Urząd wszczął 298 postępowań, w których sprawdzał, czy fuzje i przejęcia nie wpłyną negatywnie na rywalizację przedsiębiorców. 2019 rok to 261 zgód na transakcje oraz 5 zgód warunkowych. Zdecydowana większość postępowań (ponad 96 proc.) zakończyła się w pierwszej fazie. Koncentracje najczęściej dotyczyły branży nieruchomości (38), usług finansowych (23) i handlu (21).

Pomoc publiczna

Pomoc publiczna jest ingerencją państwa w mechanizmy wolnego rynku, dlatego stosowana jest w ograniczonym zakresie. UOKiK wstępnie ocenia wsparcie indywidualne i programy pomocowe pod kątem zgodności z prawem unijnym oraz monitoruje pomoc publiczną. W 2019 roku Urząd zaopiniował 19 projektów pomocy publicznej i projektów rządowych oraz notyfikował Komisji Europejskiej 19 projektów przewidujących udzielenie przedsiębiorcom pomocy publicznej. Do prezesa UOKiK wpłynęły 502 wnioski o dokonanie interpretacji i 499 projektów dokumentów rządowych do analizy.

OCHRONA KONSUMENTÓW

Ochrona zbiorowych interesów konsumentów i niedozwolone postanowienia umowne

Niezwykle istotnym obszarem działalności UOKiK była w 2019 roku ochrona wrażliwych grup społecznych, m.in. seniorów. Prezes Urzędu wydał decyzje w sprawie nieuczciwych pokazów handlowych z rekordowymi w historii karami finansowymi: kara dla spółki Exito z Opalenicy wyniosła prawie 4 mln złotych, natomiast dla firmy VGET POLSKA ponad 2,7 mln złotych.

Prezes UOKiK wszczął 47 postępowań w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, 25 dotyczących uznania postanowień wzorca umowy za niedozwolone oraz 87 postępowań wyjaśniających. Prezes Urzędu wydał 69 decyzji dotyczących praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów i 17 w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. Ponadto w 18 przypadkach przyjęto zobowiązanie przedsiębiorcy do zmiany praktyki. Kary finansowe wyniosły łącznie prawie 240  mln zł. Podejmowaliśmy liczne działania miękkie: wystosowano aż 546 wystąpień do przedsiębiorców o zmianę praktyki. Ponadto 809 razy wydano istotny pogląd w sprawie dla osób walczących o swoje prawa w sądzie.

Bezpieczeństwo produktów

Ochrona konsumentów obejmuje również bezpieczeństwo produktów. W 2019 roku prezes Urzędu wszczął 56 postępowań w tym zakresie i wydał 45 decyzji, przy czym 14 razy nałożył na przedsiębiorców kary pieniężne. Większość firm w trakcie postępowania usuwała zagrożenia lub eliminowała produkty niebezpieczne z rynku.

UOKiK monitoruje również system kontroli wyrobów nieżywnościowych pod kątem ich zgodności z wymaganiami unijnymi. W 2019 r. wszczęto 264 postępowania administracyjne i wydano 252 decyzje.

Inspekcja Handlowa

Prezes UOKiK dba o bezpieczeństwo produktów w Polsce także poprzez nadzór nad Inspekcją Handlową. Urząd planuje, koordynuje i monitoruje kontrole prowadzone przez Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej (WIIH), a także analizuje ich wyniki. W 2019 r. Inspekcja Handlowa prowadziła 30 ogólnokrajowych kontroli – 19 z zakresu produktów żywnościowych oraz 11 z zakresu produktów nieżywnościowych.

LEGISLACJA

UOKiK jako organ administracji centralnej angażuje się także w tworzenie skutecznych regulacji prawnych. W 2019 r. przeanalizowaliśmy łącznie 1255 projektów aktów prawnych oraz stanowisk do projektów sejmowych, aby zaopiniować je pod względem potencjalnego wpływu na konkurencję i sytuację konsumentów.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Prawo
23.12.2025 14:32
Skażenie mikrobiologiczne kosmetyku bakterią pseudomonas; sprawdź swój kalendarz adwentowy
Główny Inspektorat Sanitarny

Za pośrednictwem systemu Safety Gate Główny Inspektor Sanitarny poinformował o wycofaniu z obrotu produktu kosmetycznego ze względu na niewłaściwą jakość mikrobiologiczną. Zgłoszenie dotyczyło produktu oferowanego w sprzedaży detalicznej w Polsce i ujętego w unijnym systemie ostrzegania o niebezpiecznych produktach nieżywnościowych.

image
Główny Inspektorat Sanitarny
Notyfikacja obejmuje produkt o nazwie oryginalnej wskazanej w zgłoszeniu: „Yepoda – The Cocoa Cloud (Limited Advent Calendar Edition) Body butter”, będący elementem kalendarza adwentowego, przypisanym do dnia 8. W obrocie funkcjonował również pod nazwą „Yepoda Kalendarz adwentowy – Masło do ciała – Dzień 8”. Zgłoszenie dotyczy partii o numerze SR335, oznaczonej kodem kreskowym 8721154343752.

Osobą odpowiedzialną za produkt jest COSMETRADE, S.L. z siedzibą w Hiszpanii. W wyniku postępowania ustalono, że produkt został sprzedany na terytorium Polski w liczbie 428 sztuk. Polska została oficjalnie wskazana jako jeden z krajów dystrybucji w ramach zgłoszenia do systemu Safety Gate.

Zagrożenie polega na skażeniu mikrobiologicznym produktu bakterią Pseudomonas aeruginosa. Wskazano, że w przypadku stosowania kosmetyku na uszkodzoną skórę lub przy kontakcie z oczami może dojść do infekcji lub podrażnień. Z tego względu konsumentom zalecono natychmiastowe zaprzestanie stosowania produktu.

image
Główny Inspektorat Sanitarny

Działania podjęte przez organy urzędowej kontroli obejmują poinformowanie konsumentów oraz monitorowanie dostępności produktu w sprzedaży internetowej. Przegląd ofert wykazał, że kosmetyk był oferowany na terenie Polski za pośrednictwem strony internetowej marki Yepoda. Szczegóły zdarzenia zostały opublikowane w notyfikacji o numerze SR/04402/25, udostępnionej w systemie Safety Gate.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
23.12.2025 09:52
Kanada aktualizuje system zgłoszeń kosmetyków: ujawnianie alergenów zapachowych oraz gorąca lista substancji
ai

Health Canada intensywnie prowadzi działania w obszarze bezpieczeństwa składników kosmetycznych. Równolegle z trwającymi konsultacjami nad aktualizacją Cosmetic Ingredient Hotlist, obejmującymi nowe ograniczenia i zakazy substancji, władze kanadyjskie doprecyzowały podejście do raportowania stężeń alergenów zapachowych w zgłoszeniach produktów kosmetycznych.

Health Canada aktualizuje CNF w kontekście przyszłych wymogów dotyczących alergenów zapachowych

Health Canada zaktualizowała formularz zgłoszeniowy kosmetyków CNF (ang. Cosmetic Notification Form), rozszerzając zakres przekazywanych informacji o dane dotyczące alergenów zapachowych.

Nowa wersja formularza umożliwia producentom oraz importerom wskazanie – za pomocą dedykowanego pola wyboru – obecności składników kwalifikujących się jako alergeny zapachowe w gotowym produkcie. Zmiana ta ma na celu przygotowanie kanadyjskiej branży kosmetycznej na zapowiedziane na kwiecień 2026 r. nowe obowiązki związane z ujawnianiem alergenów zapachowych zarówno na etykietach, jak i w dokumentacji zgłoszeniowej. Health Canada rekomenduje, aby przedsiębiorcy już na obecnym etapie korzystali z nowego formularza CNF, co ma ułatwić płynne dostosowanie się do przyszłych wymogów regulacyjnych oraz zapewnić zgodność z wytycznymi zawartymi w opublikowanym przewodniku Industry Guide for the Labelling of Cosmetics

Gorące konsultacje w sprawie aktualizacji kanadyjskiej Cosmetic Ingredient Hotlist

19 listopada 2025 roku Health Canada rozpoczęła konsultacje publiczne dotyczące proponowanych zmian w Critical List of Cosmetic Ingredient, znanej jako Cosmetic Ingredient Hotlist). Planowane aktualizacje obejmują dodanie nowych wpisów, modyfikację warunków stosowania substancji już ujętych na liście oraz aktualizacje polegające na dodaniu nowych identyfikatorów substancji lub wprowadzeniu drobnych korekt redakcyjnych.

Cosmetic Ingredient Hotlist pełni funkcję informacyjną dla producentów i innych podmiotów działających na rynku kosmetycznym, wskazując, że niektóre substancje – w przypadku ich obecności w kosmetyku – mogą naruszać:

  • ogólny zakaz określony w art. 16 kanadyjskiej FDA (ang. Food and Drugs Act) lub
  • przepisy Cosmetic Regulations.

Lista ta może również sygnalizować, że obecność danej substancji, bądź jej stosowanie wyłącznie w określonych warunkach, może skutkować tym, że produkt nie będzie kwalifikował się jako kosmetyk w rozumieniu przepisów FDA.

Proponowane aktualizacje w ramach Cosmetic Ingredient Hotlist

Konsultacje dotyczące proponowanych zmian w Cosmetic Ingredient Hotlist przewidziano na okres 90 dni. Warto pamiętać, że Hotlista nie ma charakteru wyczerpującego – podmioty wprowadzające kosmetyki do obrotu nie powinny oczekiwać na zmianę przepisów ani aktualizację Hotlisty, aby spełnić wymogi ogólnego zakazu. Zgodnie z art. 16 Food and Drugs Act (FDA) sprzedaż kosmetyku powinna zostać wstrzymana niezwłocznie po uzyskaniu informacji, że produkt może stwarzać zagrożenie dla zdrowia.

Proponowane zmiany Hotlisty są wprowadzane w miarę potrzeb, a formułowane wnioski opierają się na analizie dostępnych dowodów naukowych. Obejmują one publikacje w uznanych czasopismach naukowych, jak również opinie i decyzje krajowych oraz międzynarodowych organów regulacyjnych i grup eksperckich. Kosmetyczna hotlista jest aktualizowana okresowo – ostatnia aktualizacja miała miejsce w sierpniu 2025 r.

Planowane aktualizacje obejmują trzy nowe ograniczenia:

  • Polyaminopro-pyl Biguanide (PHMB) (Numer CAS: 32289-58-0; 27083-27-8; 28757-47-3) - proponuje się zakaz stosowania PHMB w kosmetykach w formie sprayu ze względu na ryzyko inhalacji mgły, pary lub aerozolu i negatywnego wpływu na funkcjonowanie płuc. W przypadku innych produktów stosowanych miejscowo, w których nie występuje narażenie inhalacyjne, proponuje się maksymalne dopuszczalne stężenie 0,2% ze względu na ryzyko uczulenia skóry.
  • Symphytum spp. - Proponuje się usunięcie wyjątku dotyczącego Symphytum officinale. Wcześniejsze badania sugerowały brak echimidyny – hepatotoksycznego alkaloidu, jednak nowsze analizy wykazały jego obecność w niektórych pochodnych oraz obecność innych rakotwórczych alkaloidów pirolizydynowych, takich jak lasiokarpina.
  • Brucine i jej sole (Numer CAS: 357-57-3; 4845-99-2) - proponuje się zmianę statusu na substancję zakazaną ze względu na wysoką toksyczność ostrą, znane właściwości neurotoksyczne oraz znaczący potencjał wchłaniania przez skórę. Dane dotyczące długoterminowego narażenia są niewystarczające. Wpis obejmuje również sole brucyny, których toksyczność przewiduje się jako porównywalną do samej brucyny.

Dwa kolejne zakazy dotyczą barwników:

  • Basic Violet 4 (CI 42600) (Numer CAS: 2390-59-2) - zakaz stosowania w produktach do włosów typu leave-on; maksymalne dopuszczalne stężenia: produkty do farbowania włosów – 0,4 proc., produkty spłukiwalne – 0,2 proc.
  • Basic Blue 7 (CI 42595) (Numer CAS: 2390-60-5) - zakaz stosowania w produktach do włosów typu leave-on; maksymalne dopuszczalne stężenia: produkty do farbowania włosów – 0,4 proc., produkty spłukiwalne do pielęgnacji włosów – 0,2 proc., produkty do paznokci – 0,8 proc., produkty kąpielowe – 2 proc.

Zmiana dotyczy także furokumaryn (z wyjątkiem naturalnie występujących w ekstraktach roślinnych). Proponuje się jednoznaczne wskazanie, że furokumaryny nie mogą być dodawane do produktów jako składniki i są dopuszczalne wyłącznie w ilościach śladowych, jeśli występują naturalnie w ekstraktach roślinnych. Furokumaryny (Numer CAS: 66-97-7; 482-44-0; 642-05-7; 484-20-8; 298-81-7) wiążą się z reakcjami fototoksycznymi, fotomutagennymi i fotokancerogennymi w połączeniu z ekspozycją na promieniowanie UVA. Obecnie obowiązujące maksymalne dopuszczalne stężenie proponuje się rozszerzyć na wszystkie produkty typu leave-on, a nie tylko wyłącznie na produkty do opalania do 0.0001 proc. (1ppm).

Więcej informacji o planowanych aktualizacjach i trwających konsultacjach dotyczących Cosmetics Ingredient Hotlist (do 17 lutego 2026 r.oku można znaleźć na stronie internetowej rządu kanadyjskiego.

Eksport kosmetyków do Kanady: wyzwania dla polskich przedsiębiorców

Nowe propozycje aktualizacji kanadyjskiej Hotlisty kosmetycznej oraz zmiany w formularzu zgłoszeniowym CNF mają istotne znaczenie dla polskich przedsiębiorców eksportujących kosmetyki do Kanady. Wprowadzenie zakazów i ograniczeń dla substancji takich jak PHMB, brucyna, barwniki Basic Violet 4 i Basic Blue 7, a także zmiany dotyczące furokumaryn i Symphytum spp., wymagają weryfikacji składu produktów oraz w razie potrzeby, modyfikacji formuły lub ograniczenia stężenia składników.

Dodatkowo Health Canada zaktualizowała formularz Cosmetic Notification Form (CNF), rozszerzając go o możliwość zgłaszania obecności alergenów zapachowych w gotowych produktach. Nowe pole wyboru w formularzu ma przygotować branżę na obowiązki, które wejdą w życie w kwietniu 2026 roku dotyczące ujawniania alergenów zarówno na etykietach, jak i w dokumentacji zgłoszeniowej.

Aleksandra Kondrusik

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
23. grudzień 2025 18:51