StoryEditor
Prawo
18.01.2021 00:00

UOKiK podsumował 2019 rok: Prawie pół miliarda zł nałożonych kar

Ponad 950 decyzji z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, prawie 425 mln zł nałożonych kar, więcej niż 800 wydanych istotnych poglądów w sprawach sądowych. To tylko niektóre przykłady działań UOKiK w 2019 roku, które urząd przedstawił w obszernym raporcie.

Jak podkreśla prezes UOKiK, Tomasz Chróstny, kompetencje prezesa UOKiK są znacznie szersze niż wskazuje nazwa.

- Zajmujemy się także monitorowaniem systemu nadzoru rynku, aby polscy konsumenci kupowali bezpieczne produkty dobrej jakościW 2019 roku wydaliśmy ponad 950 decyzji, nałożyliśmy pierwszą karę za nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej oraz najwyższe w historii kary za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów oraz stosowanie klauzul niedozwolonych. Jednak to nie liczby są najważniejsze w naszej działalności, ale pomoc konsumentom, dbanie o równe szanse dla uczestników rynku oraz uczciwą konkurencję – mówi.

OCHRONA KONKURENCJI

Praktyki ograniczające konkurencję

W 2019 roku prezes UOKiK wszczął 56 postępowań wyjaśniających i 14 postępowań antymonopolowych, w tym 13 postępowań dotyczących niedozwolonych porozumień i 1 w sprawie nadużywania pozycji dominującej. Ponadto urząd wystosował 82 wystąpienia miękkie do przedsiębiorców. Polegają one na żądaniu zmiany bądź eliminacji nieuczciwych działań.

UOKiK wydał w 2019 roku 12 decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, z czego 11 dotyczyło niedozwolonych porozumień horyzontalnych, a jedna porozumienia wertykalnego.  Łączne kary finansowe za praktyki ograniczające konkurencję wyniosły 5,2 mln zł. W dwóch przypadkach sankcje obniżono dzięki programowi łagodzenia kar leniency. Polega on na łagodniejszym traktowaniu uczestnika niedozwolonego porozumienia, jeśli dostarczy istotne dowody i współpracuje z urzędem. W 2019 r. przedsiębiorcy złożyli siedem wniosków o objęcie programem.

Od kwietnia 2017 r. funkcjonuje w UOKiK program „Sygnalista”, w ramach którego przekazywane są anonimowe sygnały dotyczące potencjalnych naruszeń prawa konkurencji. Początkowo sygnaliści mogli nawiązywać kontakt z Urzędem mailowo lub za pośrednictwem infolinii. Od grudnia 2019 r. zgłoszenia można dokonać za pomocą specjalnej, zapewniającej pełną anonimowość, platformy internetowej.

W 2019 roku do UOKiK wpłynęło 1531 powiadomień od anonimowych sygnalistów, w tym 57 przez nową platformę. Niektóre z nich zostały wykorzystane podczas 8 przeszukań, które urząd przeprowadził w siedzibach 23 przedsiębiorców. Przeszukanie to narzędzie stosowane w sytuacjach, kiedy zachodzi podejrzenie, że dany podmiot posiada dowody na stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję. Prowadzone jest wyłącznie po uzyskaniu zgody sądu i najczęściej przy wsparciu policji.

Kontrola koncentracji

Ochrona konkurencji to także kontrola koncentracji. W 2019 roku Urząd wszczął 298 postępowań, w których sprawdzał, czy fuzje i przejęcia nie wpłyną negatywnie na rywalizację przedsiębiorców. 2019 rok to 261 zgód na transakcje oraz 5 zgód warunkowych. Zdecydowana większość postępowań (ponad 96 proc.) zakończyła się w pierwszej fazie. Koncentracje najczęściej dotyczyły branży nieruchomości (38), usług finansowych (23) i handlu (21).

Pomoc publiczna

Pomoc publiczna jest ingerencją państwa w mechanizmy wolnego rynku, dlatego stosowana jest w ograniczonym zakresie. UOKiK wstępnie ocenia wsparcie indywidualne i programy pomocowe pod kątem zgodności z prawem unijnym oraz monitoruje pomoc publiczną. W 2019 roku Urząd zaopiniował 19 projektów pomocy publicznej i projektów rządowych oraz notyfikował Komisji Europejskiej 19 projektów przewidujących udzielenie przedsiębiorcom pomocy publicznej. Do prezesa UOKiK wpłynęły 502 wnioski o dokonanie interpretacji i 499 projektów dokumentów rządowych do analizy.

OCHRONA KONSUMENTÓW

Ochrona zbiorowych interesów konsumentów i niedozwolone postanowienia umowne

Niezwykle istotnym obszarem działalności UOKiK była w 2019 roku ochrona wrażliwych grup społecznych, m.in. seniorów. Prezes Urzędu wydał decyzje w sprawie nieuczciwych pokazów handlowych z rekordowymi w historii karami finansowymi: kara dla spółki Exito z Opalenicy wyniosła prawie 4 mln złotych, natomiast dla firmy VGET POLSKA ponad 2,7 mln złotych.

Prezes UOKiK wszczął 47 postępowań w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, 25 dotyczących uznania postanowień wzorca umowy za niedozwolone oraz 87 postępowań wyjaśniających. Prezes Urzędu wydał 69 decyzji dotyczących praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów i 17 w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. Ponadto w 18 przypadkach przyjęto zobowiązanie przedsiębiorcy do zmiany praktyki. Kary finansowe wyniosły łącznie prawie 240  mln zł. Podejmowaliśmy liczne działania miękkie: wystosowano aż 546 wystąpień do przedsiębiorców o zmianę praktyki. Ponadto 809 razy wydano istotny pogląd w sprawie dla osób walczących o swoje prawa w sądzie.

Bezpieczeństwo produktów

Ochrona konsumentów obejmuje również bezpieczeństwo produktów. W 2019 roku prezes Urzędu wszczął 56 postępowań w tym zakresie i wydał 45 decyzji, przy czym 14 razy nałożył na przedsiębiorców kary pieniężne. Większość firm w trakcie postępowania usuwała zagrożenia lub eliminowała produkty niebezpieczne z rynku.

UOKiK monitoruje również system kontroli wyrobów nieżywnościowych pod kątem ich zgodności z wymaganiami unijnymi. W 2019 r. wszczęto 264 postępowania administracyjne i wydano 252 decyzje.

Inspekcja Handlowa

Prezes UOKiK dba o bezpieczeństwo produktów w Polsce także poprzez nadzór nad Inspekcją Handlową. Urząd planuje, koordynuje i monitoruje kontrole prowadzone przez Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej (WIIH), a także analizuje ich wyniki. W 2019 r. Inspekcja Handlowa prowadziła 30 ogólnokrajowych kontroli – 19 z zakresu produktów żywnościowych oraz 11 z zakresu produktów nieżywnościowych.

LEGISLACJA

UOKiK jako organ administracji centralnej angażuje się także w tworzenie skutecznych regulacji prawnych. W 2019 r. przeanalizowaliśmy łącznie 1255 projektów aktów prawnych oraz stanowisk do projektów sejmowych, aby zaopiniować je pod względem potencjalnego wpływu na konkurencję i sytuację konsumentów.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Prawo
18.11.2025 16:03
Kosmetyczny Okrągły Stół w Senacie – branża rozpoczyna prace nad mapą rozwoju sektora
Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego

Pierwsze obrady Kosmetycznego Okrągłego Stołu w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej zgromadziły szeroką reprezentację administracji publicznej i biznesu, tworząc forum dialogu o jednym z najszybciej rosnących sektorów polskiej gospodarki. Spotkanie zorganizowane 18 listopada 2025 r. na zaproszenie Marszałkini Małgorzaty Kidawy-Błońskiej otwiera nowy etap współpracy między państwem a przedstawicielami przemysłu kosmetycznego.

Przy stole obrad zasiedli reprezentanci kluczowych resortów, w tym Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Branżę reprezentował Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego wraz z ponad dwudziestoma firmami członkowskimi. To szerokie grono, liczące przedstawicieli od start-upów po największe polskie marki, umożliwiło wypracowanie wielowymiarowej diagnozy potrzeb sektora.

W centrum dyskusji znalazły się zagadnienia o kluczowym znaczeniu dla utrzymania konkurencyjności polskich kosmetyków na rynku europejskim i globalnym. Omawiano przede wszystkim inwestycje w B+R, wzmacnianie marki „made in Poland”, bariery administracyjne i legislacyjne oraz potrzebę stałej współpracy między firmami, nauką i administracją publiczną. Jak zaznaczono, polski sektor posiada pełną infrastrukturę – od zaplecza badawczego po wysoko wykwalifikowane kadry – a jego produkty trafiają do „setek krajów na wszystkich kontynentach”.

Spotkanie stało się również okazją do podkreślenia znaczenia branży dla krajowej gospodarki. Polski rynek kosmetyczny jest obecnie piątym co do wielkości rynkiem w Unii Europejskiej, co odzwierciedla zarówno dynamikę wzrostu, jak i potencjał eksportowy przedsiębiorstw. Związek zrzesza ponad 270 podmiotów – od producentów i laboratoriów po dystrybutorów i dostawców surowców – które wspólnie tworzą jeden z najbardziej innowacyjnych sektorów krajowego przemysłu.

Uczestnicy zgodzili się, że Okrągły Stół powinien mieć charakter cykliczny, a kolejne spotkania będą służyły doprecyzowaniu propozycji legislacyjnych i poszerzeniu listy barier wymagających rozwiązania. Jak podkreślono, jest to dopiero początek długofalowego procesu prowadzącego do stworzenia kompleksowego planu działań rozwoju sektora kosmetycznego – jednego z kluczowych obszarów nowoczesnej polskiej gospodarki.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Prawo
18.11.2025 10:32
FDA uruchomił bazę raportów działań niepożądanych, spowodowanych kosmetykami
Konsumentów coraz częściej oczekują przejrzystości i informacji na temat produktów, których używają na co dzieńshutterstock

Została już uruchomiona publiczna baza raportów o działaniach niepożądanych produktów kosmetycznych – FDA Adverse Event Reporting System (FAERS). Platforma pozwala na pobieranie zestawień zgłoszeń lub całe zbiory danych dotyczących zgłoszeń przez osoby odpowiedzialne.

FDA (Food and Drug Administration) uruchomiła publiczną bazę danych raportów dotyczących działań niepożądanych produktów kosmetycznych – FDA Adverse Event Reporting System (FAERS). Platforma stanowi przełomowe narzędzie w zakresie monitorowania bezpieczeństwa kosmetyków, umożliwiając zarówno producentom, jak i konsumentom dostęp do informacji o potencjalnych problemach związanych z użytkowaniem produktów kosmetycznych.

Start platformy FAERS dla produktów kosmetycznych w Stanach Zjednoczonych

We wrześniu wystartowała nowa platforma FDA, która tworzy publiczną bazę raportów dotyczących działań niepożądanych wywołanych stosowaniem kosmetyków. Panel FDA Adverse Event Reporting System (FAERS) umożliwia zarówno wyszukiwanie informacji o zgłoszonych działaniach niepożądanych, jak i pobieranie zestawień raportów bądź całych zbiorów danych, co stanowi istotne narzędzie dla producentów, regulatorów i naukowców.

Publikowane w FAERS dane obejmują poważne działania niepożądane zgłaszane przez osoby odpowiedzialne, zgodnie wymogami ustanowionymi w ustawie o modernizacji regulacji kosmetyków MoCRA (ang. Modernization of Cosmetics Regulation Act) z 2022 r. Ustawa MoCRA jest największym rozszerzeniem uprawnień FDA w zakresie regulacji kosmetyków od czasu uchwalenia Ustawy o żywności, lekach i kosmetykach (FD&C) w 1938 roku, wprowadzając nowe obowiązki w zakresie monitorowania bezpieczeństwa produktów kosmetycznych po ich wprowadzeniu na rynek.

image

#HandsUpForEthanol – producenci w obronie etanolu

W panelu FAERS dostępne są także dobrowolne zgłoszenia przesyłane do FDA przez pracowników ochrony zdrowia, konsumentów i profesjonalistów z branży kosmetycznej. Dane w bazie są aktualizowane codziennie, co zapewnia użytkownikom dostęp do najnowszych informacji. Zgłoszenia obejmują różnorodne produkty kosmetyczne, takie jak kremy nawilżające, szampony, odżywki, farby do włosów czy produkty do tatuażu.

Użytkownicy FAERS mogą wyszukiwać i przeglądać zgłoszenia, korzystając z różnych terminów wyszukiwania, w tym nazw produktów oraz określeń rodzaju działania niepożądanego. Platforma umożliwia także filtrowanie i sortowanie wyników według kryteriów takich jak poziom ciężkości działania niepożądanego, data zgłoszenia czy rodzaj raportu. Dzięki tej kompleksowej funkcjonalności użytkownicy mogą sprawnie odnaleźć potrzebne informacje.

FAERS staje się zatem kluczowym narzędziem w kierunku transparentności branży kosmetycznej, umożliwiając producentom i konsumentom dostęp do informacji na temat bezpieczeństwa produktów.

Modernizacja strategii FDA

Uruchomienie panelu FAERS dla produktów kosmetycznych stanowi kolejny etap w strategii modernizacji FDA, która kładzie szczególny nacisk na transparentność wobec konsumentów i zapewnienie bezpieczeństwa publicznego. Jest to naturalna kontynuacja działań agencji ogłoszonych w sierpniu 2025 roku, dotyczących codziennego publikowania danych o działaniach niepożądanych.

„Amerykanie słusznie oczekują większej przejrzystości w kwestii bezpieczeństwa i nadzoru nad produktami kosmetycznymi, których używają na co dzień. Ten panel w czasie rzeczywistym to ważny krok w naszych działaniach na rzecz zwiększenia transparentności oraz umożliwienia społeczeństwu identyfikowania potencjalnych sygnałów w danych”, powiedział Komisarz FDA Marty Makary, M.D., M.P.H.

Inicjatywa ta jest dowodem na to, że FDA konsekwentnie rozwija narzędzia, zwiększając zaufanie społeczne i pokazuje jej zaangażowanie w transparentność dostępnych danych.

Ograniczenia danych z FAERS

Chociaż panel FAERS stanowi ważne narzędzie w monitorowaniu działań niepożądanych produktów kosmetycznych, nie jest wolny od ograniczeń. Przede wszystkim, zgłoszenia przesyłane do systemu nie są weryfikowane przez FDA pod kątem związku przyczynowego między produktem a wystąpieniem działania niepożądanego. Oznacza to, że nie można automatycznie uznać każdego zdarzenia za bezpośrednio spowodowane konkretnym kosmetykiem.

Dodatkowo, zgłoszenia nie zawsze zawierają wszystkie niezbędne informacje umożliwiające właściwą ocenę sytuacji. Często brakuje danych o współistniejących schorzeniach, stosowanych jednocześnie innych produktach kosmetycznych lub lekach, co utrudnia dokładną analizę i interpretację zdarzenia. Problemy te wynikają między innymi z ograniczonej dostępności danych kontaktowych oraz braku zgody lub chęci zgłaszającego do udziału w dalszym dochodzeniu.

Warto również podkreślić, że dane z FAERS nie mogą służyć jako wskaźnik ogólnego profilu bezpieczeństwa danego kosmetyku. Są to informacje o pojedynczych zdarzeniach, które mogą stanowić sygnały wstępne, ale nie powinny być traktowane jako pełna ocena ryzyka ani wyznacznik bezpieczeństwa całej populacji użytkowników danego produktu.

Mimo tych ograniczeń FAERS pozostaje cennym narzędziem do wczesnego wykrywania potencjalnych problemów i wspierania działań prewencyjnych w branży kosmetycznej, pod warunkiem, że użytkownicy danych są świadomi ich ograniczeń.

Ważny krok dla branży kosmetycznej

Uruchomienie platformy FDA Adverse Event Reporting System (FAERS) jest ważnym wydarzeniem dla branży kosmetycznej zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i na całym świecie. Choć system nie jest pozbawiony ograniczeń, pozostaje niezwykle cennym narzędziem dla regulatorów, producentów oraz ekspertów zajmujących się bezpieczeństwem kosmetyków.

Ogólnodostępność danych z FAERS jest również dużym krokiem naprzód z perspektywy konsumentów, którzy coraz częściej oczekują przejrzystości i informacji na temat produktów, których używają na co dzień. Dzięki panelowi użytkownicy mogą w łatwy sposób śledzić potencjalne działania niepożądane, co zwiększa świadomość i zaufanie do branży.

Platforma z pewnością przyniesie wymierne korzyści wszystkim zainteresowanym bezpieczeństwem stosowanych produktów kosmetycznych i będzie punktem wyjściowym dla dalszego rozwoju panelu.

Aleksandra Kondrusik

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
19. listopad 2025 03:47