StoryEditor
Prawo
10.04.2024 15:27

USA ustanawia pierwszy standard mający na celu ograniczenie „wiecznych chemikaliów” w wodzie pitnej

PFAS są na celowniku kolejnych rządów i instytucji. / Thomas Deron via Givaudan
Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska ogłosiła w środę pierwszą w historii normę dotyczącą wody pitnej mającą na celu ochronę ludzi przed toksycznymi „wiecznymi chemikaliami” znajdującymi się w wielu przedmiotach gospodarstwa domowego i przedmiotach codziennego użytku. Instytucja zaoferowała stanom 1 miliard dolarów na przetestowanie publicznych systemów wodociągowych, co stanowi pierwsze poważne posunięcie agencji w kierunku ograniczenia obecności rakotwórczych substancji w wodzie.

Ostateczna zasada będzie miała wpływ na 6% i 10% z 66 000 publicznych systemów wody pitnej w Stanach Zjednoczonych i przewiduje się, że zmniejszy narażenie na grupę 15 000 substancji chemicznych znanych jako substancje per- i polifluoroalkilowe (PFAS) dla około 100 milionów ludzi. Według agencji pozwoliłoby to uniknąć dziesiątek tysięcy zgonów powiązanych z PFAS. Nazywane „wiecznymi chemikaliami”, ponieważ nie rozkładają się łatwo w ludzkim ciele ani w środowisku, PFAS można znaleźć w setkach produktów konsumenckich i komercyjnych, w tym patelniach z powłoką nieprzywierającą, kosmetykach, piankach gaśniczych i odzieży odpornej na plamy.

Eksperci przewidują, że wcielenie w życie nowych przepisów spowoduje wzrost liczby postępowań sądowych związanych z PFAS. Tylko w zeszłym roku pozwy oskarżające główne firmy chemiczne o zanieczyszczanie wody pitnej w USA toksycznymi chemikaliami PFAS doprowadziły do ugody o wartości ponad 11 miliardów dolarów. Badanie opublikowane w zeszłym roku przez US Geological Survey wykazało, że prawie połowa próbek wody kranowej w USA zawiera PFAS. Wszystkie publiczne systemy wodociągowe mają trzy lata na zakończenie monitorowania tych chemikaliów i muszą informować społeczeństwo o poziomie PFAS zmierzonym w wodzie pitnej. W przypadkach, gdy poziom PFAS przekracza normy, instalacje wodociągowe są zobowiązane do zainstalowania systemów zmniejszających zawartość PFAS w wodzie pitnej w ciągu pięciu lat.

Skąd zainteresowanie PFAS?

Związki per- i polifluoroalkilowe (PFAS), nazywane również "chemikaliami wieczności" ze względu na ich trwałość i zdolność do akumulacji w środowisku naturalnym, stały się przedmiotem rosnącego zainteresowania i troski na całym świecie. Rządy i instytucje międzynarodowe coraz częściej uznają PFAS za poważne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego i ekosystemów. To zaniepokojenie wynika z coraz liczniejszych badań wskazujących na związek między ekspozycją na PFAS a szeregiem negatywnych skutków zdrowotnych, takich jak choroby tarczycy, problemy z płodnością, zaburzenia rozwojowe u dzieci oraz zwiększone ryzyko niektórych rodzajów nowotworów. W odpowiedzi na te obawy, wiele państw podejmuje kroki legislacyjne mające na celu ograniczenie produkcji, użycia i emisji PFAS, jednocześnie wspierając badania nad metodami usuwania tych substancji ze środowiska oraz poszukując bezpieczniejszych alternatyw. Zainteresowanie to jest odzwierciedleniem rosnącej świadomości konieczności ochrony zdrowia publicznego i środowiska naturalnego przed trwałymi zanieczyszczeniami chemicznymi.

Nowozelandzki Urząd ds. Ochrony Środowiska (EPA), na przykład, zapowiedział plany zakazania stosowania chemikaliów PFAS, znanych również jako "chemikalia wieczne", w kosmetykach. Stanowi to pierwszy na świecie przypadek, gdy kraj decyduje się na wprowadzenie takich regulacji. Zakaz ma zostać wdrożony najpóźniej do roku 2026. EPA sugeruje zastosowanie tych zmian w ramach aktualizacji obowiązujących krajowych norm dla produktów kosmetycznych.

Czytaj także: Nowa Zelandia w awangardzie; jako pierwszy kraj na świecie zakazuje stosowania PFAS, czyli „wiecznych chemikaliów”

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Surowce
20.11.2025 07:42
Dimethyloaminopropylamine (DMAPA) – zakończenie konsultacji w sprawie zharmonizowanej klasyfikacji jako CMR
DMAPA jest diaminą wykorzystywaną w produkcji niektórych surfaktantów, będących składnikami wielu produktów do pielęgnacji, w tym mydeł, szamponów i kosmetyków codziennego użytkuShutterstock

24 października 2025 roku zakończył się okres konsultacji publicznych dotyczących zharmonizowanej klasyfikacji substancji dimethyloaminopropylamine (DMAPA) jako substancji CMR (rakotwórczej, mutagennej lub szkodliwej dla rozrodczości). Konsultacje były wynikiem złożonego rok wcześniej wniosku przez Austrię i miały na celu zebranie opinii przez zainteresowane strony. Planowane przyjęcie opiniowania w sprawie klasyfikacji to początek 2027 roku.

DMAPA posądzona o działanie reprotoksyczne i uczulające

Rok temu, 20 grudnia 2024 roku, Austria złożyła do weryfikacji notyfikację w sprawie zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania dimethyloaminopropylamine (DMAPA, numer CAS: 109-55-7; numer EC: 203-680-9). Substancja została zgłoszona do uznania za CMR o działaniu reprotoksycznym (Repr. 1B, H360) oraz jako czynnik uczulający skóry (Skin Sens. 1A, H317). Wszystko wskazuje na to, że w niedalekiej przyszłości DMAPA nie będzie znajdowała się już w produktach kosmetycznych.

Obecnie DMAPA jest regulowana w Załączniku III Rozporządzenia kosmetycznego 1223/2009, w którym określono limity i wymagania dla produktów zawierających tę substancję:

W przypadku produktów niespłukiwalnych maksymalne stężenie DMAPA w produkcie gotowym do użycia wynosi 2,5 proc.

Dodatkowo, zarówno dla produktów spłukiwalnych, jak i niespłukiwalnych, obowiązują następujące kryteria bezpieczeństwa:

  • substancja nie może być stosowana w połączeniu z systemami nitrozującymi,
  • minimalna czystość DMAPA powinna wynosić 99 proc.,
  • maksymalna zawartość amin drugorzędowych w surowcach nie może przekraczać 0,5 proc.,
  • maksymalna zawartość nitrozoamin w surowcach wynosi 50 μg/kg,
  • substancję należy przechowywać w pojemnikach niezawierających azotynów.

Nowe regulacje oraz planowana klasyfikacja DMAPA jako substancji reprotoksycznej i uczulającej podkreślają rosnące znaczenie bezpieczeństwa konsumentów i konieczność monitorowania surowców chemicznych stosowanych w kosmetykach. Producentom pozostaje śledzenie postępów procesu legislacyjnego oraz zaplanowanie dostosowania receptur do nadchodzących wymogów, aby zapewnić zgodność z przepisami i bezpieczeństwo produktów.

image

Kolejne składniki perfum zostaną wycofane? Jest opinia RAC w sprawie Bourgeonal, Cyclamen Aldehyde oraz Cyclemax

Co to znaczy dla branży?

Dimethyloaminopropylamine (DMAPA) jest diaminą wykorzystywaną w produkcji niektórych surfaktantów, będących składnikami wielu produktów do pielęgnacji, w tym mydeł, szamponów i kosmetyków codziennego użytku. Przyjęcie klasyfikacji CMR dla DMAPA oznacza, że substancja ta wkrótce nie będzie mogła być stosowana w produktach kosmetycznych, co wymusza na producentach dostosowanie receptur i procesów produkcyjnych.

Obecnie większość dostawców surowców chemicznych wycofała DMAPA ze swoich ofert, co sprawia, że branża kosmetyczna już rozpoczęła procesy adaptacyjne. Monitorowanie dalszych postępów prac legislacyjnych i aktualizacji w sprawie klasyfikacji DMAPA jest możliwe na stronie internetowej ECHA.

Aleksandra Kondrusik

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Prawo
19.11.2025 13:28
Siedem składników znika z suplementów diety. Nowa uchwała może zmienić cały rynek
Specjaliści, opierając się na najnowszych wynikach badań, stwierdzili, że siedem substancji stanowi zagrożenie dla zdrowia lub nie posiada wystarczających danych potwierdzających ich bezpieczeństwo toksykologiczne.Karolina Grabowska Kaboompics

Uchwała Zespołu ds. Suplementów Diety, działającego przy Radzie Sanitarno-Epidemiologicznej, wprowadza istotne zmiany w zakresie dopuszczalnych składników stosowanych w suplementach sprzedawanych w Polsce. Eksperci, analizując aktualne dane naukowe, wskazali siedem substancji, które ze względu na brak potwierdzonego bezpieczeństwa lub działanie farmakologiczne nie powinny znajdować się w legalnych preparatach. Zmiany mogą uderzyć szczególnie w segment suplementów na odchudzanie, wzmocnienie potencji i budowę masy mięśniowej – czyli kategorie, które odpowiadają za istotną część sprzedaży tego rynku.

Dokument podkreśla, że suplementy diety nie są lekami i nie mogą zawierać związków o działaniu terapeutycznym. Ich zadaniem jest wyłącznie uzupełnianie diety w składniki odżywcze. W oparciu o te kryteria oraz najnowsze dane toksykologiczne eksperci wytypowali siedem substancji zakazanych: chlorowodorek johimbiny i całą grupę johimbiny, pieprz metystynowy (kava kava), pankreatynę, ibutamoren (MK-677), DMAA, ligandrol oraz ostarynę. Wszystkie zostały ocenione jako niebezpieczne lub niewystarczająco przebadane pod względem bezpieczeństwa stosowania w populacji konsumentów.

Szczególną uwagę zwrócono na johimbinę, jeden z szeroko stosowanych składników „spalaczy tłuszczu” i preparatów na potencję. Eksperci wskazali na liczne działania niepożądane, takie jak podwyższone ciśnienie tętnicze, kołatanie serca czy bóle głowy. Podobne zastrzeżenia pojawiły się wobec pieprzu metystynowego, w którym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) dopatrzył się ryzyka uszkodzeń wątroby wynikających z obecności kawalaktonów. Obie substancje uznano za niezgodne z zasadą, zgodnie z którą żywność – a więc także suplementy – musi być bezpieczna dla zdrowia konsumentów.

Uchwała obejmuje również pankreatynę, czyli zestaw enzymów trawiennych pozyskiwanych z trzustki wieprzowej. Preparat ten ma zastosowanie stricte terapeutyczne, m.in. w leczeniu niewydolności trzustki, co wyklucza jego obecność w suplementach diety. Eksperci zakazali także ibutamorenu (MK-677), reklamowanego w środowisku fitness jako związek wspierający regenerację i przyrost masy mięśniowej, który w rzeczywistości działa poprzez pobudzanie wydzielania hormonu wzrostu.

Ostatnie trzy substancje na liście – DMAA, ligandrol i ostaryna – były od lat obecne na rynku produktów dla sportowców. DMAA, uznawana za związek o działaniu zbliżonym do amfetaminy, była powodem licznych zgłoszeń działań niepożądanych, takich jak nadciśnienie czy zaburzenia rytmu serca. Ligandrol i ostaryna, należące do grupy SARM, od dawna znajdują się w Światowym Kodeksie Antydopingowym, a ich stosowanie wiązano m.in. z ryzykiem uszkodzeń wątroby. Usunięcie wszystkich siedmiu składników z rynku ma według ekspertów zwiększyć bezpieczeństwo konsumentów i ograniczyć stosowanie środków o działaniu farmakologicznym w produktach, które nie podlegają reżimowi kontroli właściwemu dla leków.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
23. listopad 2025 02:50